Apokalipsiaren Lau Jineteak, Mozarten doinuarekin

Opus Lirica Mozarten ‘Requiem’ lanaren bertsio antzeztua prestatzen ari da; maiatzaren hasieran Kursaalen taularatuko den ekoizpena da, eta herritarren parte-hartzea bilatzen du hausnarketaren bidez.

El Hambre, La Guerra, La Peste eta La muerte maiatzaren hasieran izango dira Kursaal Auditorioko agertokian eta Wolfgang Amadeus Mozarten soinuarekin zaldiz ibiliko dira haien gainean. Opus Liricak austriar konpositorearen Requiemaren ekoizpena amaitzen du, hil aurretik amaitu gabe utzi zuena, eta, oraingoan, ez da meza soil bat izango, opera forma izango duena baizik.

Ainhoa Garmendia sopranoak zuzentzen duen eta Donostian musika programa egonkor bat sustatzea helburu duen Opus Lírica elkartearen jatorrizko ideia otsailaren amaieran Kursaalen egitea zen. Hala ere, kobidaren aurkako murrizketen ondorioz, hildakoen meza maiatzaren 1ean eta 2an ospatu zen.

Requiema “hildakoen meza” bat da, modu batean edo bestean gure gaurkotasunari galdetzen diona. “Emozio handia sortuko du”, esan du Garmendiak, bai besaulkietako patioan eta baita antzezleen artean ere. Aukeraketa ez da ustekabekoa. Ikuskizuna pandemiak kaltetutakoei omenaldia izango zela pentsatuz egin zen. “Horrelako egoera astunetan, horrelako musika bilatzen dugu arima arintzeko”, azaldu du. Era berean, Garmendiak kultur programazioari balioa ematen dio ihes gisa, eta, aldi berean, askotan erakutsitako maxima bat aldarrikatzen du: Kultura segurua da.

Meza honen azken helburua otoitz egiten duena bere bekatuetatik askatzea da. Opus Liricak prestatzen duen opera-proposamenean, gizateria da Apokalipsiaren Lau Jineteek irudikatzen dituzten bekatuengatik epaituko dena, homiliara jotzen baitute barkamen hori galarazteko.

Ildo horretan, elkarteak sistema bat jarri du martxan, eta, horren bidez, publikoak berak erabakiko du ordezkaritzaren amaiera. Zerk adiskidetzen zaitu gizateriarekin? Zerk ematen dio segurtasuna zure bizitzari? Zerk eragiten dizu beldurra, gorrotoa eta beldurra? Horiek dira Opus Liricak hausnarketara gonbidatu nahi dituen galderetako batzuk. Bere erantzunek eszenografiari forma emateko balioko dute, baita obraren amaiera aukeratzeko ere.

Mozarten azken lana Mozarten azken obra honen idazketa misterioak inguratu du beti. Ezezagun batek enkargatu zuen, musikagilea oso ahul eta oso minduta zegoen une batean, bere aitaren heriotzaren aurrean. “Elezaharrak, agian, bere heriotzaren omenezko ekitaldi gisa kokatzen du Requiemaren konposizioa”, esan du Opus Liricak. Mozartek amaitu ezin izan zuen arren, Süssmayr bere ikasleak amaitu zuen, bere maisuak konposatutakoari leial izanez. “Lacrimosa bezalako une zirraragarriak ditu; batzuetan ileak jartzen dizkizu”, azaldu du Garmendiak, eta gogora ekarri du askotan berak abestu duela meza hau.

Hala ere, Kursaaleko bertsioak beste puntu batean bereiziko du abestutako bertsioa. Antzezleek, bai bakarlariek bai abesbatzak, ez dute partitura izango eta dena buruz egin beharko dute. Garmendiaren ustez, hori ere plus bat da: “Une oso indartsuak dituen musika honetan murgilduta egongo gara. Argi handiko uneak daude, baita itzal handikoak ere. Uste dut gure buruari asko eragingo digula eszenatokian egoteak eta buruz kantatzeak, dena sakonagoa izango da “.

Opus Liricak ekoizpen honetan eskainiko dituen berrikuntzen artean, krump dantza-talde baten parte-hartzea nabarmentzen da – Estilo librean oinarritzen den hiri-dantzako mugimendu bat da neurri handi batean –: “Oso apurtzailea eta oso zirraragarria izango da”.