75 kontzertu. Bost estreinaldi. Sei dantza ikuskizun. Nazioarteko bi orkestra. 18 euskal konpositore. 35 eszenatoki baino gehiago. 27 egun. 1,8 milioi euroko aurrekontua. Datu horiek laburbiltzen dute, azaletik bada ere, astelehen honetan Kursaal Auditorioan aurkeztu den Musika Hamabostaldiaren 82. edizioa, eta, ohi bezala, bertan parte hartu dute Patrick Alfaya jaialdiaren zuzendariak, patronatua osatzen duten erakundeetako ordezkariek eta laguntzaile pribatuek. 82. hamabostaldiak nazioarteko proposamenei lekua egingo die berriz ere, eta bere programazioak “barroko primgenioenetik hasi eta gaur egungo musiketara” arteko partiturak jorratuko ditu, proposamen ezberdinagoei “keinuak” eginez.
Datuak hotzak izaten dira, eta izen propioek melodia ematen diote “anbizio handieneko” programazioari, 2020koarekin alderatuta, pandemiak baldintzatutako edizioa baita. Hori desagertu ez bada ere, Hamabostaldia “normaltasunerantz” doa nazioarteko proposamen seguruekin, hala nola Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoarekin edo Budapest Festival Orchestrarekin.
Lucia Lacarra eta Iratxe Ansa dantzariak, Mitsuko Uchida eta Grigory Sokolov piano-jotzaileak, eta Anne-Sophie Mutter biolin-jotzailea dira beren ziklo guztiak – Victoria Eugenia sinfoniko-korala, Organoa, Haurren Hamabostaldia, Andeetako Hamabostaldia, Musika Garaikidearen Musika eta Musika Garaikidearen Musika, Musika Garaikidearen Erakusketa Apustea, Musika eta Musika Garbitaren Musika. ” Horrela defendatu du beti Alfayak, oraingoan ere, Donostiako Orfeoiarekin eta Easo abesbatzarekin batera.
Bi taldeek Kursaalen joko dute, formatu handiko ikuskizunetarako ohiko agertokian, abuztuaren 1ean eta 2an, Gustavo Gimenok zuzendutako Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren emanaldi bikoitzarekin inauguratuko dena. Bakarlari gisa Yuja Wang pianista ospetsua izango du. Gimeno egun batzuk geroago igoko da podiumera, eta Euskadiko Gazte Orkestra (EGO) gidatuko du, “Bere bide berrian”, Alfayak esan duenez, “Ez du orkestra gazte bat bezala jotzen, orkestra profesional bat bezala baizik”.
Pandemiaren bilakaera txarrak eragindako azken orduko balizko baliogabetzeen ondorioak arintzeko, 2020an gertatu zen bezala, hamabostaldiak, gainera, bere programazioan, Euskadiko Orkestra tradizionalaz gain, duela urte batzuk programazioan parte hartzen ez zuten eta Estatu mailan erreferente diren bi talde sartzearen aldeko apustua egin du. Alde batetik, Galiziako Orkestra Sinfonikoak, Dima Slobodeniuken gidaritzapean, Rachmaninoven 1. sinfonia eta Brahmsen 1. pianorako kontzertua – Abuztuaren 19a – Eta Nänie y Canción del destino – Brahmsen kontzertua – Eta Tchaikovskyren 5. sinfonia – Abuztuaren 20a – Eskainiko ditu. Bestalde, bost egun geroago, Espainiako Orkestra Nazionala, David Afkham zuzendaria eta Leonidas Kavakos biolin-jotzailea Kursaaleko tauletara igoko dira eta, Tchaikovskyrekin jarraituz, biolinerako Kontzertua interpretatuko dute Schumannen 1. sinfoniarekin osatuko den programa batean.
Ganbera Zikloak, Antzinakoak eta Garaikideak
San Telmo Museoak, Donostiako Musika Hamabostaldiko “bigarren etxeak”, Ganbera Musika Zikloa hartuko du. Jaialdiaren zuzendariak Stephen Hough piano-jotzaile britainiarrak Frederic Mompouren Musika isila interpretatuko du, “XX. mendeko bigarren erdialdeko piano musikagile interesgarrienetako bat”. Hough, bere aldetik, “Orkestra handiekin aritu den pianista bikaina” da, baina “errepertorio hau leku intimo batean egin nahi zuen”. Horregatik proposatu zion antolakuntzak museoko klaustroan jardutea.
Antzinako Musika Zikloak bost proposamen izango ditu Koruko Santa Maria basilikan, eta programatzaileak Conductus Ensemblek abuztuaren 13an eskainiko duen emanaldia azpimarratu du. Alfayaren ustez, lurralde hau Gipuzkoako musika barrokoko talderik onenetakoa da. Bertako talentua bultzatu nahian, antolatzaileek Santanderrekoarekin hitz egin dute, Conductus Ensemblek ere bertan jardun dezan eta Bachen musikaren gainean eraikitako proposamena aurkez dezan.
Kursaaleko areto balioaniztunak, bestalde, Musika Garaikideko Zikloak hartuko dituen agertokiak izango dira, eta aurten hiru proposamen izango ditu: Zukan hirukoteak Zuriñe Gerenabarrenaren obra bat estreinatuko du abuztuaren 4an; Seldom Senek Felix Ibarrondoren konposizio bat eskainiko du primizian abuztuaren 7an; eta lau egun geroago L ‘oiseau bleuk laukotea interpretatuko du Olivien garaiaren amaierarako.
Carlos Nuñez eta Beethoven
“Barrokotik gaur egunera arte” errepertorio zabalaz gain, beste proposamen batzuei ere keinu egin die hamabostaldiak. Celtic Beethovenen kasua da, Andante Hamabostaldiaren barruan. Proiektu horrekin Carlos Nuñezek germaniarraren konposizio ezezagunak eramango ditu Arantzazuko Santutegira, irlandar, eskoziar edo galestar doinu edo “Airesen” inguruan. “Ez da Carlosen huskeria. Formazio klasikoko musikari bikaina da eta flauta jotzaile bikaina “, esan du Alfayak. Zentzu horretan, Nuñezek konposizio horiek guztiak hartu eta “eraldatu, ia orkestratu” egin ditu, bere gaitarekin ez ezik, gitarra, harpa, biolin eta pianoarekin ere interpretatu ahal izateko.
Sorkuntza koreografikoa Tabakaleran
Musika Hamabostalditik urteak daramatzate beren programan daniar proposamen gehiago egon daitezen bultzatzen. Zentzu horretan, eta tokiko talentua ere kontuan hartuta, jaialdiak bi agertoki bideratu ditu diziplina horretara. Horrela, Victoria Eugeniak Lucia Lacarra eta Iratxe Ansa bezalako “bi pisu astunen” azken ikuskizunak hartuko ditu, eta Tabakalera izango da esperimentazioaren tokia.
Ildo horretan, topaketak aliatu bikaina aurkitu du Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroan, eta harremanak hurrengo edizioetan ere emankorra izatea nahi dute. Hori dela eta, zentroaren zikloak aurreikusi bezala funtzionatzen badu, datorren urtean Tabakalera Hamabostaldirako koreografiak sortzeko laborategi bihurtzearen alde egingo dutela aurreratu du Alfayak.
Haurrentzako opera, 3Dn inprimatua
Halaber, jaialdiak haurrentzako opera bat izango du berriro, Hirira izeneko ikuskizun bat, Hamabostaldiak enkargatutako ekoizpen propioa, abuztuaren 10ean Victoria Eugenian estreinatuko dena. Easo Eskolaniako eta Easo Gazte Abesbatzako interprete gazteak, Paul Hindermithen musikarekin, irudimenezko hiri baten nondik norakoak erakusten dituen obra bat sortzen ari dira, publikoa bizi garen lekua birpentsatzera eta beste errealitate posible batzuk marraztera gonbidatuz. Kasu honetan, elementu eszenografikoak 3D inprimagailuekin sortuko dira, eta Estatuan teknologia hau erabiltzen duen lehen opera izango da.
Hamabostaldiaren itzulera “lotsatia” Chillida Lekura
Chillida Lekura ere “lotsati” itzuliko da jaialdia. Gerhard laukoteak ganbera errezitaldia eskainiko du abuztuaren 22an Shostakovitxen musikarekin, eta datozen urteetan ere erreproduzituko dela aurreikusten dute.