Mileik demokrazia eta giza eskubideak zapuztu ditu

Abenduaren 20an, Milei presidenteak 70/2023 Beharrizanari eta Premiari buruzko Dekretua (DNU) aurkeztu zuen. Dekretu horrek 73 lege desegin edo alda­tzen dituzten 366 artikulu biltzen ditu, eta Kongresua saihesten du prozesuan. DNUren erabilerak gobernu berria demokrazia ahul­tzeko eta bere agendak aurrera egiteko eztabaidak alde batera uzteko prest egotearen beldurra sendotzen du.
Aldarrikatuz gero, DNUk modu erradikalean eragingo dio argentinarren bizitzari. Argentinako Ekonomia Politikorako Zentroaren (CEPA) arabera, megadekretoa atzerakoia da lan-eskubideei dagokienez. Atzerriko jabetza sustatzen du, sindikatuei eraso egiten die eta hainbat sektore erregulaziotik kanpo uzten ditu, energia, osasuna eta higiezinen sektorea barne. Kontsumitzaileei lagundu beharrean, oligarkia gisa jarduten duten 20 enpresaren irabazi-marjinak handituko dira.
DNUaz gain, Milei presidenteak “shock terapia” bezala ezagutzen dena aplikatu du, hau da, neurri zorrotz batzuk, oso denbora laburrean hartutakoak, lehen estatizazio maila garrantzitsua mantentzen zuen ekonomia liberalizatzea helburu dutenak. Hori dela eta, berehala debaluatu da Argentinako pesoa, eta prezioen kontrolak kendu dira (ondorioz, prezioek nabarmen egin dute gora), eta 5.000 langile publiko kaleratu dira. Iragarritako beste plan batzuen artean, erregaientzako dirulaguntzen murrizketa eta argentinar askori lan egiteko aukera ematen dien garraioa daude.

Herritarren protestak

Mileik hartutako neurrien eta pesoaren debaluazioaren ondorioz, urte arteko inflazioa gertatu da, % 250 ingurukoa. Horrek elikagaien prezioa handitu du, duela urtebeteko prezioarekin alderatuta hirukoiztu egin baita, erregaietan eta garraioetan, besteak beste.
Iragarritako aldaketak egin eta berehala, argentinarrak kalera atera ziren lapikokada bidez austeritate neurrien aurka protesta egiteko. Gobernuak protestak arautzeko protokolo berri batekin erantzun zuen. Protokoloak aginpidea ematen die indar federalei kaleak blokeatzen dituztenak epailearen agindurik gabe ateratzeko. Poliziak bideoz edo bitarteko digitalez identifika ditzake bide publikoa oztopatzen duten manifestariak. Mileik protestak baimenduko dituela esan arren, errepideak blokeatzen dituztenei laguntza publikoak moztuko dizkietela mehatxu egin du. Beste murrizketa batzuen artean, debekatuta dago pertsonek aurpegia estaltzea eta protestetara makilak eramatea. Kasu batzuetan, protestanteei piper-gasa jaurti diete.
Segurtasun ministroak esan lezake askatutako kaleen protokoloa aplikatu ahal izan zuela, haren kudeaketaren gakoa, baina, paradoxikoki, indarrak eurak izan ziren zenbait orduz etorbideak itxita eduki zituztenak.
Argentinarrek euren eskubideen alde borrokatzen jarraitzen dute, hala nola familiak elikatzea edo garraio publikoa erabiltzea txartel bat erosita diru guztia galdu gabe.