UNAI GANDARIAS /2019-12-09/ Ikastetxeak, ospitaleak, kontserbatorioak, emakume-komunitateak, nekazaritza-elkarteak, ingurumen-elkarteak edo kirol-elkarteak, ludotekak, etab. Horiek izan dira Asiako, Afrikako eta Hego Amerikako hiri, udalerri eta herrixketan agertokietako batzuk, eta horien gainean ehun euskal gaztek beren esperientzia eta adimen emozionala partekatu dute joan den udan, elkartasunezko 50 proiektu inguru aurrera ateratzeko. Bost mila pertsona ingururengana iritsi da bere lana, ahalduntze-programak, bizi-ohitura osasungarriak, hezkuntza berezikoak … ia artisau-lan humanitarioa, auzoz auzo sortua, muinoz muino, bere lekua utzi duena Euskadiko Gazteak Lankidetzan programaren azken edizio honetako parte-hartzaileen artean [82 neska eta dozena bat mutil].
Hori izan da, behintzat, udako praktikaldia amaitu ondoren boluntarioen brigadak aho batez adierazi duen sentsazioa; izan ere, beste urte batez [eta jada 27 dira] beste errealitate batzuk zuzenean ezagutzeko aukera izan dute, destinoa izan zuten erkidego bakoitzeko pertsonen arteko bizikidetzan, elkarrizketan eta loturetan oinarritutakoak. “Oso esperientzia gomendagarria da. Asko ikasi dugu pertsonalki eta profesionalki. Zure konfort gunetik ateratzeko aukera ematen dizu “kontatzen zuten Laidak, Albak eta Maiak, Jutiapan (Honduras) egon direnek, sostengu eskolak emanez eta irakasleei lagunduz. “Izugarri ikasi dugu, ia egunero. Ez dugu geratu nahi, baina gauza asko mugitzen dira barrutik … “, gaineratu zuten Irati Ayape eta Ainhoa Goñik, Senegalen azken urteko erizain gisa lan egin dutenek, herritarrei arreta osoa [baina medikuik gabe] eskaintzen dieten osasun postuetan.
Oso balantze positiboa
Bi adibide horiek hilabete hauetan zehar planetako toki hauetan eta beste batzuetan izandako jarduera kalkulaezinaren zati bat adierazten dute. “Konpromisoa eredugarria da, eta gizarte konprometitu eta solidario bat izan daitekeenaren gakoak markatzen ditu”. Ildo horretan, Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gazteriako sailburuorde Marcos Murok laburbildu zuen programa hori, Mexikon, Ghanan, Indian, Perun, Quiton, Mantan, Guatemalan, Trinitatean, Mozambiken, Medellinen, Bucaramangan, Pereiran eta abar lan egiten duten 23 GGKEren laguntzarekin.
Eusko Jaurlaritzako iturriek jakitera eman dutenez, Eusko Jaurlaritzaren balantze oso ona da. San Juan de Luriganchon (Peru) izan ziren bi Maialenek “beldurrak eta aurreiritziak alde batera utzi” eta erosotasun gunetik ateratzen ausartzen dira, mundua beste dimentsio batetik ikusteko. Bata fisioeta bestea logopeda da, eta goizetan terapia saioak egiten zituzten Down sindromea, autismoa eta ezintasun kognitiboa duten ikasleekin; “eta arratsaldeetan muinoetara igotzen ginen hango klaseetara”, azpimarratzen zuten gogo biziz. Bizkaiko Euskadiko Gazteak Lankidetzan programan parte hartzen duten ehun gazteren arteko (gehienak 55) lotura bihurtu da berriro ere, Irati eta Ainhoak baieztatzen zuten bezala: “Medikuaren kontsultan parte hartzen dugu, beste egun batzuetan haurren txertaketan, apaizgelan, eta beste batzuetan emaginarekin egoten gara jaio aurreko kontsultan eta erditzeetan”. Edo Iñigo Agirrezabalak zioen bezala, Mozambikeko ikastetxe batean heziketa fisikoko eskolak eman eta boleibol talde bat entrenatu duelako: “Curriculum dezente daukat, baina gustura nago”.
Eguzkirik gabeko hiria
Colliquen (Peru) izan ziren Janire Aldecoa, Iera Diaz, Itxaso Gonzalez eta Izar Larrea, eta haien oroitzapenetan “muino hautseztatuak” nabarmentzen dira oraindik. “Han ez du inoiz eguzkiak distiratzen, hodei iraunkorrek ez dute zerua ikusten uzten, neskatoek eta mutikoek ez dakite izarrak nolakoak diren, hauts, laino toxikoa eta laino nahasketa horrek ez baitie ikusten uzten”. Serso San Viator GGKEak hara joanda, uda osoan aritu ziren bertako bizi-baldintzak hobetzen, txikienei arreta berezia eskainiz. Zeregin horrek irekita jarraitzen du, eta prest dago berriz ere norberaren eta ezezagunen eskura jartzeko.
Eta arrazoi osoz gainera, lau gazte hauek esaten zuten bezala “Collique aurrera ateratzeko lan egiten den lekua da, non pertsonarik txikienak beren ilusio-eskubidearen alde borrokatzen diren, non jolasa eta hezkuntza lantzen diren, non uste den denontzat dagoela leku bat munduan”, baloratzen zuen Iera Diazek. Asfaltatu gabeko kaleak eta trafiko-zarata etengabea dituen herri honetan, gainera, bertan bizi diren familia desegituratuen kopurua da nagusi. “Jasan dezaketena baino pisu handiagoa duten bakarrik kargatzen duten amak dira, aukerarik aurkitzen ez duten gazteak, eta amets egiten uzten ez zaien haurrak”, deskribatzen zuten. Antzeko zerbait adierazi zuen Karla Agirrek [Keralan, Indian, Uxue Frankerekin batera Juan Ciudad Fundazioarekin lankidetzan arituz], “Positiboa izan arren, batzuetan etsigarria da txikienekin egin litekeen guztia ikustea, eta ezin da”. Senegalgo Ainhoa Goñik ikuspegi femeninoa ematen du: “Batzuetan nolabaiteko frustrazioa edo dilema sortzen digu emakumeak gizarte horietan duen egoerak”.