Bidaia Eguzkiaren Zirkura

Guztira 23 kamioi iritsi dira Illunbera; 25 nazionalitateko 100 pertsonako taldea da, eta horietatik erdia baino gehiago artistak, clownak edo eliteko kirolariak dira, tartean, bi atleta olinpiko, baita mundu mailan lehiatu diren beste batzuk ere… Cirque du Soleil Donostian dago jada, eta hiru asteko atsedenaldiaren ondoren, antzezle eta akrobatak hasi dira azken prestaketak egiten, beren lana antzezteko: “El Cirque du Soleil”, obra mutua baina, ulergarria eta familia osoarentzat, kilker, armiarma, labezomorro edo tximeleta bezalako intsektu ñimiñoenen bizitza ardatz duena.

Kanadako konpainiak 40. urteurrena ospatuko du, eta 25 urte beteko ditu Estatura lehen aldiz joan zenetik. Bost emanaldi eskainiko ditu Gipuzkoako hiriburuan, uztailaren 19tik 23ra bitartean. Ikuskizun honen bambalinak sakon ezagutzeko asmoz, Circo del Solek BUren erraiak ezagutzera gonbidatu zituen kazetari talde bat joan den ostiralean, zezen-taldearen mailapean dagoen backstagean zehar egindako biran.

“Gelditzen ez den lan-ingurune batean gaude”, azaldu zuen Janie Malletek, konpainiaren harreman publikoak eta zeremonia-irakasleak, normalean jendearentzat irisgarriak ez diren eremuetako bisitaldi honetan. Illunbeko kokalekuan, Cirque du Soleilek funtzionatzeko behar duen guztia dauka. Sukaldari talde bat, egunean hiru aldiz taldeko ehun kide elikatzeaz arduratzen dena, gimnasio oso bat muskulazio-makinekin eta garbitegi-zerbitzu bat ere bai, hainbat garbigailurekin. Ez da harritzekoa, 52 artistak 800 jantzi ere erabiltzen baitituzte saio bakoitzeko. Hala ere, Mailletek azaldu zuenez, janzkera kantitatea askoz handiagoa da, ia kontaezina. Konpainiak Montrealen duen egoitzan diseinatu eta ekoitzia, antzezle bakoitzak arropa bat edo gehiago ditu – bata funtzionalagoa eta bestea estetikoagoa –, pertsonaiarentzat ez ezik, artistaren gorputzari eskularrua balitz bezala egokitzeko ere diseinatuak. Eskakizun fisikoa hain da handia, ezen hiru hilean behin higaduragatik ordezkatu behar baitira, eta konpainiarekin bidaiatzen duten lau jantzi-arduradunek hori errazten dute, hautsitako eta jostura gabeko edozein gauza gaindi dezaten.

Intsektuen mundua.

Agertoki zirkular bat jarri da Illunbeko kolkoan. Haren gainean, bederatzi metroko altuera eta 20 metroko zabalera duen horma bat – aireko akrobatak lurretik hamar metrora igotzen dira –. Taulek zinema-pantaila handi gisa ere funtzionatzen dute, eta, saio osoan zehar, ikusleei miniaturazko baso-ekosistema horretan murgiltzeko aukera ematen dieten irudiak proiektatzen dira. Ekosistema hori intsektu-kolonia baten bizileku gisa erabiltzen da, eta, egun batean, El Viajero izeneko euli bat iristen da bertara, bizkarrean arrautza handi bat daramana – portugesez arrautza esan nahi du –. Bidaiaria La Mariquitaz liluratuta geratuko da, Armiarma Gorria jeloskor jarriz, Svetlana Delous kanadarrak interpretatua, aireko zetetan espezializatutako akrobata bat. Armiarma hori “bitxia” da, “arintasun handiz” mugitzen da, agian “arriskutsu samarra” da eta beti gustatzen zaio gertatzen denari bere sarearen altueratik begiratzea.

Delous Vancouverren jaio zen, eta 2017an egin zuen bat OVO-rekin. Cirque du Soleil konpainiako kide izan aurretik, oso gaztetatik ballet klasikoan eta zirku-arteetan trebatu zen. Armiarma Gorriaz gain, Cocoon izeneko pertsonaiaren papera ere jokatzen du, eta, aldi berean, konpainiaren koach-artistiko gisa lan egin du ikuskizunak bere kalitate-mailari eusten diola bermatzeko. “Asko gustatzen zait ikuskizun hau, gauza asko egiten ditudalako”, esan zuen akrobatak. Akrobata hori, duela sei urte La Mariquitako interpretea ordezkatzeko clownaren artean trebatu zenetik. Ez da ahaztu behar Cirque du Soleil, animaliarik inoiz erabili ez duen arren, zirkuko konpainia bat dela, eta, beraz, mota guztietako interpreteak kontratatzen dituela arte horretan, pailazoak, lurreko akrobatak eta airekoak barne.

Ikuskizun honen muinera egindako bidaian, Delousek prentsari kasu egin zion eta kontatu zuen lan fisikoa oso zorrotza dela taldeko kideentzat. Egunero bi orduz entseatzeaz gain, entrenamendu-, pilate- edo malgutasun-jardunaldiak ere egiten dituzte, eszenatokiaren gainean, eta are gehiago zeta batetik zintzilik egonez gero, edozein akats izan daitekeelako zorigaiztokoa. Horregatik, Armiarma Gorria agertokiko hormara igotzen denean, bere interpreteak oso “kontzentratuta” egon behar du akatsik ez egiteko. Izan ere, zeta gainetik igotzen denean, indarra egin behar du lepoarekin, eta horretarako ezinbestekotzat jo zuen gorputzean eta gogoan presente egotea.

Catherine Audy eta Alexis Trudel, arnesik eta sarerik gabeko aireko uhalekin lan egiten duten akrobata bikotea, kontzentratuta eta erabat lotuta egon behar duten beste batzuk dira. “Nire sarea bera da”, esan zuen Trudellek barrezka. Bikote artistikoa, Gaueko Tximeleta pare bat antzezten duena, duela hamabi urtetik ezagutzen da, Quebecen zirkuko artean trebatu zirenean. Handik gutxira, duela bederatzi, konpainia honetan sartu ziren. “Izugarri gustatzen zaigu hegan egitea”, ziurtatu zuen Audyk, egunero gozatzen duten gauza bat, lurretik hamar bat metro altxatzen diren ikuskizun batean. “Nahiz eta hamarkada bat daramagun lurretik altxatzen, inoiz ez zara horretara ohitzen. Energiaz betetzen zaituen praktika da eta egunero hegan egin ahal izatea egia bihurtutako ametsa da “, ziurtatu zuen. Asteazkenetik igandera bitartean, berriz hegan egiteko aukera izango dute ikusleek, irudimena hegan egiten utziko dieten ikusleek bezala.