Enfokamer-Merkataritzaren Euskal Behatokiak egin berri duen ‘Euskal merkataritza, kontsumitzaileen belaunaldi berriak erakartzeko erronkaren aurrean’ azterlanaren arabera, euskal gazteen erdiak baino gehiagok, % 52,7k, erosketak egiteko orduan sare sozialetan aurkitzen dituzten iritzi eta iruzkinek baldintzatzen dituzte; % 27,4k, berriz, iritzi horiek aintzat hartzen ditu, baina norberaren iritzia nagusitzen da. Gainera, lau gaztetik hiruk (% 76,1) sare sozialetan interesa duten markak jarraitzen dituzte, batez ere Instagram eta TikTok-en.
Horiek dira Eusko Jaurlaritzako Merkataritza, Turismo eta Kontsumo Sailak egindako azterlan honen emaitzak. Azterlan horretan, Z eta millennial belaunaldietako 18 eta 30 urte bitarteko euskal gazteen kontsumo-ohiturak aztertu dira. Txosten honen ondorio garrantzitsuenetako bat da gazteak kanal anitzeko kolektibo bat direla, eta, sare sozialen bidez etengabe konektatuta egon arren, oso modu orekatuan konbinatzen dituztela Internet bidez eta dendan bertan erostea.
Elkarrizketatutako gazteen artean, erosketa-kategoria ohikoenen artean daude modako artikuluak, oinetakoak edo osagarriak (% 83,6), eta horien atzetik daude teknologiako artikuluak eta osagarriak, hala nola mugikorrak eta tabletak (% 66,6). Horrez gain, gazteek edertasun eta zaintza pertsonaleko artikuluak (% 64,3) eta kirol-materiala (% 55,3) ere erosten dituzte.
Erosteko moduari dagokionez, egiazta daiteke merkataritza fisikoak ez duela lekurik galtzen online merkataritzaren aldean, eta bi formatuak elkarrekin bizi direla. Online erosketari dagokionez, % 51,7k online erosten du marken webguneetan. Azterlan horrek nabarmentzen du, halaber, webgune orokorren bidez online erosten duen ehunekoa berdintsua dela (% 57), batez ere teknologiako eta aisialdirako produktuak erosteko orduan.
Azkenik, sare sozialen eta bigarren eskuko artikuluak erosteko eta saltzeko aplikazioen bidez egindako erosketak EAEko gazteen % 15,9ri eta % 22,6ri eragiten die, hurrenez hurren. Alde horretatik, ondoriozta daiteke sare sozialak erakusleihoa eta webguneetarako edo saltokietarako estekak direla nagusiki, berez erosteko kanala baino gehiago.
Dendan erostearen abantailak
Gazte kontsumitzaileen % 70ek baino zertxobait gehiagok dio, batez ere, periferiako merkataritza-guneetan kontsumitzen duela, baita hiri-azalera handi espezializatuetan ere. Gazteen % 54,6k hiriguneetako kate espezializatu handietako dendetako kontsumoa izendatzen du, batez ere moda, oinetako eta osagarriak erosteko. Aitzitik, % 36,4k dio konpainia handi eta ezagunekin loturarik ez duten lokaletako saltokietan erosten duela.
Belaunaldi berriek uste dute dendako kontsumoak erosketa egiterakoan garrantzi handiko alderdiak in situ egiaztatzea ahalbidetzen duela, hala nola kolorea, ukimena, akaberak edo erosten dutenaren materialak, baita produktua probatzea, tailak eta neurri zehatzak egiaztatzea ere, batez ere arropa eta oinetakoetan berebiziko garrantzia duten alderdiak. Produktua dendan ukitu edo probatu ahal izatea online erosketatik bereizten duen faktorea da, eta, azken batean, Z eta millennial belaunaldi hau osatzen duten gazteek gehien baloratzen dutena da.
Kontsumo jasangarriaren ohiturak
Kontsumo jasangarriari buruzko kontzientziazioari dagokionez, EAEko gazteen % 40,8k adierazi du oso gogoan duela erosten dituen artikuluen ekoizpenak ingurumenean duen eragina, eta faktore erabakigarria dela erosteko unean. Azterlan horrek erakusten duenez, hamar gaztetik lauk diote prest daudela ingurumenean eragin txikiagoa duen produktu jasangarri batengatik gehiago ordaintzeko. Hala ere, hiru gaztetik bat inguru erosle konpultsiboak direla ere antzeman da, erosteko irizpide handirik gabe, batez ere promozioak edo prezio-jaitsierak daudenean. Nabarmentzekoa da % 56,4k sustapen-koderen bat erabili duela azken urtean sare sozialetan argitaratutako markako produkturen bat erosteko.