Gabonak datoz, eta opariak, familia-bilerak, jaiak, enpresako afariak… Urte sasoi berezia, gehienoi gozatzea gustatzen zaiguna. Egun hauetan, berriz elkartzen gara senideekin eta lagunekin; enpresako bazkari edo afari oparoak izaten ditugu, Gabon gaueko afaria eta Gabon eguneko bazkaria, eta horiei guztiei gehitu behar zaizkie egun horietan ohikoak diren aperitiboak eta gozokiak: turroiak, polboroiak, errege-opila… benetako tentazioa… Sukaldaritzako gehiegikeria horiek guztiek pentsarazten digute Gabonetan pisua handitzea saihestezina dela, eta hori onartu eta naturalizatu egiten dugu jaietan. Gure inguruan tentazio horiek guztiak izanda, Gabon garaian otorduetan ohitura osasungarri batzuk mantentzea, batzuetan, lan zaila izaten da.
Elikadura orekatu eta osasungarria
Ezinezkoa dirudi egun hauetan kilo batzuk gehiago ez hartzea, baina ez da horrela. Nahimen-indar pixka batekin, eta jakinda, egia esan, 4 edo 5 egun baino ez direla janari oparo horietarako seinalatuak; gainerako egunetan, elikadura orekatu eta osasungarri bati jarrai diezaiokegu, egindako gehiegikeriak minimizatzeko. Gainera, egun hauetan ariketa fisikoa egiten badugu, ahal dugun neurrian gure pisuari eustea lortuko dugu. Egia da jai hauek gozatzeko direla, baina janaria ez da izan behar gozamen guztiaren ardatz bakarra. Familiarekin denbora gehiago egotea, aisialdiko jarduerak aire zabalean egitea, hainbat arrazoirengatik urrun bizi diren baina egun hauetan etxera itzultzen diren pertsonez gozatzea; guztiak ere, Gabonek ematen dizkiguten opari handiak dira.
Alabaina, data horiek ez diote elikagai-kontsumo handiegiari bakarrik eragiten; Gabonak gure errutina-aldaketei, loaren alterazioei eta “betebehar” batzuengatiko atsedenari lotuta daude, hala nola lagunekin egindako bilerei, oparien erosketei, lankideekin izaten ditugun aperitiboei… Eta zirkunstantzia aparteko horiek guztiek gure eguneroko errutina aldatzen dute, eta Gabonetako erritmo horri lotutako nekea eragiten dute.
Pisua mantentzeko helburu nagusia
Horretarako, egun hauek bakarrik ospatuko ditugu: Gabon gaua, Gabon eguna, Urte Zahar gaua, Urte Berri eguna eta Errege eguna. Eta ez egin elikagai-gehiegikeriarik Gabonek irauten duten hamabost egunetan. Gainerako egunetan (ez dira aipatzen), egunean 5 otordu egiten saiatu behar dugu. Komeni da era askotakoak jatea, fruta, barazki eta entsaladen kontsumoa areagotuz, bai eta plantxan edo lurrunetan prestatutako haragi eta arrainen kontsumoa ere, frijituak edo arrautzaztatuak saihestuz. Halaber, gomendagarria da errazioen tamaina murriztea, adibidez, postreko plater txikiagoak erabiliz. Bestalde, garrantzitsua da egunean zehar ur ugari edatea, edari alkoholdunen, azukredunen eta gaseosoen ordez; izan ere, ez dezagun ahaztu alkoholaren kontsumoa ere oso faktore garrantzitsua dela gure pisua handitzerakoan.
Mokaduak jatea saihestu
Ordu artean edo egun horien ondoren pikatzea saihesteko ideia on bat da ospakizunaren egunean jango den elikagai-kantitatea soilik kozinatzea, hurrengo egun edo asteetan prestakin horiek gure mahaian egotea saihesteko. Alde horretatik, onena da egunetan agerian egoten diren gozoki tradizionalak kutxetan gordetzea, eta, horiek kentzean, tentazioa desagertuko da.
Garrantzitsua da jaten dugunaz jabetzea eta mahaian jartzen diren erretiluetatik ez mokadurik jatea, horrek gure gosearen gainetik jatea baitakar. Hobe da plater batean jango duguna zerbitzatzea, horrek jaten ari garen kantitateaz jabetzen lagunduko baitigu. Arau on bat denetik jatea da, baina kantitate txikietan. Inoiz ez da komeni platera goraino betetzea. Errazio gehiegizkoak saihesteko beste taktika on bat jan behar dugun kantitatea norberak hartzea da, eta mahaiko beste mahaikide batzuei zerbitzatzen ez uztea.
Pisua mantentzeko aholkuak
| EZ EGIN UKO JATORDUEI | Ez da gomendagarria, eta gure osasunerako kaltegarria ere bada, ospakizuneko bazkariren batean egin ditugun gehiegikeriak konpentsatzea, beste bazkari edo afari batzuk alde batera utzita, ospakizuneko egunen batean gehiegikeriaren bat egin dugulako. Kasu horietan, gomendagarriena zerbait arina jatea da, hala nola barazki-purea, arraina plantxan eta jogurt gaingabetua. |
| TRIKIMAILUAK ERABILI | Gure plater gogokoenez betetako mahaira gose handiz ez iristeko eta dena neurririk gabe ez jateko, trikimailu batzuk daude, festen aurretik genuen pisuari eusteko oso gomendagarriak direnak. Mahaira gose handiz ez iristeko, otordua baino ordu erdi lehenago fruta-pieza bat jatea komeni da. Poliki jatea eta edatea, elikagai guztiak ondo murtxikatuz, asetasun-sentsazioa areagotzeko eta digestioa hobetzeko beste trikimailu bat da. Lehen plater gisa, entsalada edo kontsome bat aukeratu, eta bigarren plater gisa, hobe arraina haragia baino. |
| SAIHESTU SENDETARISMOA | Ariketa fisiko neurrizkoak hainbat onura dakartza organismorako eta egoera animikorako. Dieta egokia eta osasungarria eramateak gure bizi-kalitatean abantailak baino ez dakartza. Baina aztura horiek denboran iraun behar dute, gorputzak eta gogamenak ondorio onuragarriak nabaritzeko. Garrantzitsua da elikadura ona izatea eta kaloria-gehiegikeriak kontrolatzea. Jaiegun hauetan, ezinbestekoa da gure osasun eta pisu helburuak oso argi izatea, pisua mantentzen dugun bitartean Gabonez gozatzen lagunduko diguten motibazioa izan behar baitute. |
LABURBILDUZ…
Ariketa neurritsua eta jarraitua egitea, eta urte osoan elikadura-ohitura egokiak izatea osasuntsu egoteko eta pixka bat zoriontsuago izateko modurik onena da. Beti bezala, neurritasunean dago bertutea gure osasunari dagokionez ere.
Garrantzitsua da gehiegi ez jatea eta Gabonetako egun horietan gerta daitekeen elikadura-desordena kontrolatzea. Urte berrirako desiorik unibertsal eta zabalduenetako bat modu osasungarrienean hastea da. Gimnasioan izena emateko, argaltzeko, erretzeari uzteko eta abarretarako konpromisoa hartzen dugu geure buruarekin. Hori guztia, oro har, Gabonetan hartu ditugun kilotxo horiek kentzera bideratuta dago.