Ekuador nahiko herrialde lasaia izan da duela 10 urte arte. Ordura arte, Kolonbiatik eta Perutik Ipar Amerikara eta Europara zihoan drograren igarobide soila zen. Baina egoera hori aldatu egin da. Izan ere, kokaina munduko beste toki batzuetara bidaltzeko Ekuadorren biltegiratzen eta prozesatzen hasi ziren. Eta aldaketarekin batera, indarkeria eta krimen antolatua iritsi ziren.
Barne Ministerioak eta Polizia Nazionalak 145 eztanda erregistratu dituzte Ekuadorren aurtengo urtarriletik abuztura bitartean. 72, ia erdiak, Guayaquilen gertatu dira.
Aurtengo erasoetan gehien erabili diren lehergailuak dinamita eta dinamita gelean izan dira. Granadak eta pentolita –ojibak eta bestelako armamentu militarra egiteko erabiltzen den konposatua– ere erabili dira.
Salbuespen-egoeraren 30 egun bete ondoren, Ekuadorko gobernuak dekretua berritu zuen urriaren erdialdera arte. Irailaren 19an, neurria indarrean zegoen bitartean, tiroz hil zuten Guayaquilgo Pertsonen eta Bermeen Unitateko fiskala, Édgar Escobar, zeina narkotrafikoarekin lotutako krimen antolatuaren erakundeak ikertzen ari zen.
Sinai mendia 55 kokaleku irregular dituen muino bat da; Ekuadorko portu oparoaren atzean hazi ziren kokalekuok. Espiral odoltsu batean bilduta dago, eta 861 hilketa utzi ditu urtean zehar, herrialdean erregistratutako kasu guztien % 32,5.
Muinoko 9.300 hektareatan (100 km2) milioi erdi pertsona bizi dira oinarrizko zerbitzurik gabe, Guayaquilgo udal-erroldaren arabera (2,8 milioi biztanle). Jainkoaren Hirian bakarrik 40.000 pobre bizi dira, estu-estu, kanaberazko etxebizitzetan edo erdi amaitutako prefabrikatuetan, hain estu non komunak eraikuntzetatik kanpo baitaude.
Leku horretan finkatu ziren lehenak protestante ebanjelikoak izan ziren, eta Jainkoaren Hiria izena eman zioten, 2002an zinemak erretratatu zuen Brasilgo favela ospetsuaren izen bera.
Hemen, “etxetxo bakoitzak putzu septikoa du. Ahalegina egin dugu argirako zementuzko zutoinak jartzeko; kaleko lau zutoinek 200 dolar balio izan ziguten”, dio Marisol Chavezek.
Berrogei urtez auzoko buruzagia izan da Chavez, eta gela batean bizi da; bi ohe eta felpazko jostailuak ditu. Duela gutxi arte, salmenta informaletatik eta bikotekideak igeltsero gisa noizbehinka egiten zuen lanetik bizi zen, baina haurra jaio berritan, hura zaintzen aritu zen. “Ia ez dugu ezer, eta nahikoa sufritzen da” Jainkoaren Hirian.
Chavez 2019an iritsi zen muinora, beste kokagune irregular batetik kanporatu ondoren. Hemen “ez zegoen ezer, sastraka hutsa, lurra, arantzadun zuhaitz txikiak baino ez zeuden, eta horiek puztu egiten zintuzten”, gogoratzen du.
Pobrezia handia eta langabezia krimen antolatua sartzeko eta hazteko haztegi egokia dira. Agintariek, ordea, ez dakite zer egin herrialdeak bizi duen indarkeria oldarkor eta bortitzari aurre egiteko.
Bitartean, erakunde kriminalak beren presentzia sendotzen ari dira, eta hilketak eta estortsioa Ekuadorko bizitzaren eguneroko parte bihurtu dira.