Interneteko zentsurak estatuek edo estatuz kanpoko beste talde batzuek Interneteko eduki jakin batzuk kontrolatzeko edo ezabatzeko ezarritako hainbat prozedura biltzen ditu. Azken urteotan, sare sozialek gora egin dutenez, areagotu egin da Interneten bidez dabilen informazioaren kontrola, zentsura areagotuz eta gobernuek publiko egitea nahi ez duten edukiak eta berriak kontrolatuz. Kalkuluen arabera, munduko biztanleen % 60 egunero sartzen da Internetera, eta webgunea askatasunaren sinonimoa dela uste den arren, herrialde askotan kontrol partzialak aplikatzen zaizkio zerbitzuari, eta, beste batzuetan, zuzenean zentsura. Comparitech plataformak egin berri duen azterlan batean, agerian geratu da aztertutako 175 herrialdeetatik gutxi batzuek bakarrik dutela erabateko autonomia.
Azterlan hori egiteko, sei sailkapen-parametro hartu ziren kontuan: Torrent sareetara, pornografiara, sare sozialetara, komunikabideetara, VPNra eta mezularitza-aplikazioetara/VoIPra sar tzea debekatuta dagoen ala ez.
0tik 11ra bitarteko puntuazioan, Txina eta Ipar Korea izan ziren kalifikazio gorena lortu zuten herrialdeak, herrialde horietan zentsura nagusi zela frogatuz. Aitzitik, baloraziorik onena Luxenburgok, Andorrak, Txekiar Errepublikak, Estoniak, Lituaniak eta Kroaziak lortu zuten. Denek dute puntu bat eta ez dute inolako blokeorik, baina Torrenten murrizketak ditu.
Espainiaren puntuazioa 11tik 4 puntukoa baino ez da, eta, erregistro baxua bada ere, Europako gainerako herrialdeekin alderatuz gero, ez da hain ondo ateratzen, zentsura gehien duen hirugarren herrialdea baita, eta Europar Batasunean lehena. Zein murrizketak eragiten dute lurraldeko gainerako estatuen gainetik nabarmentzea? Bi arrazoi daude. Lehena sare sozialetako betoa da. Espainia, Ukraina, Turkia, Bielorrusia eta Montenegro dira zentsura mota hori aplikatzen duten herrialde bakarrak. Eta bigarren arrazoia da politikaz hitz egiten duten hedabideetara sarbide mugatua izatea. Horri fitxategiak truka tzeko uhar-sareen blokeoa gehituz gero, puntuazio hori lortzen da.
Interneten zentsura saihesteko trikimailuak
Interneteko zenbait orrialdetan sartzeko zentsura mota desberdinak egon arren, gaur egun, horietako asko nolabait ezabatu daitezke, blokeatutako eduki guztiez gozatzen jarraitu ahal izateko. Horretarako, hainbat metodo daude: VPNren bat instalatzea, DNS bat aldatzea, pluginen batera biltzea… VPNak programa bilatuenetako eta eraginkorrenetako bat bihurtu dira, webgune jakin baterako tokiko murrizketak saihestu nahi direnean. Software mota honek beste herrialde bateko IP helbide bat eskaintzen dizu, tokiko helbidetik sartu ezin zaren webguneetara sartu ahal izateko. Gainera, nabigazio seguruagoa eta pribatuagoa eskaintzen du.
DNS bidezko blokeoa da ahulena. Murrizketa-mota hori asko erabiltzen dute Espainiako operadoreek. Hala ere, hori konpontzeko, DNSak aldatu behar dira aurretik esleituta ditugun beste DNS batzuengatik, eta berriro sartu ahal izango da webgunean.
URL bidezko blokeoarekin topo egiten dugunean, gune horretan IP bidez sartu behar da. Horretarako, DKra sartu eta orrialdeko URLa idatzi behar da, eta «enter» sakatu. Sistemak irakurri eta prozesatu ondoren, orrialdearen IP helbidea agertu behar zaizu. Hurrengoa helbide hori zure nabigatzaile gogokoenaren eta azkarraren helbide-barran sartzea da.