Zinemaldiak bertaratutakoen erdia berreskuratu du

Zinemaldiaren azken edizioa ez zen behin betiko berreskuratzearena izan, baina bai, behintzat, aldaketaren hasierarena. 96.867 ikuslerekin, Donostiako jaialdiak pandemiarik gabeko azken hitzorduan izan zirenen erdia baino gehiago berreskuratu zuen – 2019an 178.687 izan ziren –, eta kopurua % 46,2 handitu zuen 2020arekin alderatuta; beraz, 2021eko hitzordua aurreko bien arteko “tarteko edizioa” izan zen, “Covid-19aren eraginak markatuta”.

Hauxe da lehiaketaren antolatzaileek argitaratutako memoriatik ateratzen den ondorio nagusia, Belodromotik egoitza gisa itzuli ez den edizio bat positiboki baloratzen duena, “Atzera begirakoa, Koreako zinemaren urrezko aroari eskainia, eta Klasikoak saila”, duela urtebete falta zirenak, berreskuratu dituena.

Zinemaldiak, joan den irailaren 17tik 25era, 52 herrialdetako 211 film proiektatu zituen. Ia 97.000 pertsona joan ziren programatutako saio, mahai-inguru eta eskola magistraletara, aurreko urtean baino % 46,2 gehiago; orduan, edukiera murrizketek 66.234 ikusle baino ez zituzten utzi. Horrela, jaialdiaren 69. edizioak bere baldintzen erdia baino gehiago berreskuratu zituen, baina azken urte normaleko 178.687tik urrun.

Ikasturte honetan, Gipuzkoako zinemaldiak % 50eko edukiera izan zuen Kursaalean eta Victoria Eugenia eta Principal antzokietan, eta % 60koa gainerako zinema-aretoetan; horrek esan nahi du diru-bilketari dagokionez ere % 50eko igoera izan zela aurreko ikasturtearen aldean. 2020an, jaialdiaren diru-kutxak 373.710 eurokoak izan ziren, eta 2021ean, berriz, 563.710 eurokoak. Datu hori ez da batere arbuiagarria, kontuan izanik duela hamarkada bat Zinemaldiak 691.930 euro lortu zituela sarreren salmentagatik.

Egiaztapenei dagokienez, mugimenduen malgutasun handiagoak 3.680raino igotzea ahalbidetu zuen, 2020an baino % 40 gehiago. Datu orokorra oraindik ez da hurbildu urtebete prepandemikora – 2019an baino % 15 gutxiago –, hein handi batean, atzerriko prentsa asko ez dagoelako, eta beldur da oraindik ikasturte honetan bidaiatzeko. Ondorio hori ateratzen da egiaztatzean industria zinematografikoaren presentzia, urte birtual baten ondoren jarduera hori modu presentzialean berreskuratzeari esker, duela bi urtekoaren antzekoa izan zela: 1.625 profesional sektorean eta 1.166 pelikula-talde, zinema-eskola, programatzaile eta kultura-erakundeetakoak.

Ondo baloratutako programazioa

Zinemaldiaren antolakuntzatik adierazi zutenez, “Lupa kualitatiboaren azpian, programazioa izan da bai kritikak bai industria zinematografikoak azken urteotan gehien baloratu dutenetako bat”. Era berean, Nesten bi hamarkaden ospakizuna, zinemako ikasleentzako nazioarteko atala eta Zinemaldia + Plus programa nabarmendu zituzten.

Aurkeztutako proposamenen kalitateaz eta datuez haratago, Zinemaldiak interpretazioan generoak bereizi gabe egin du lehen edizioa. Horren inguruan, dokumentuan adierazten denez, bai aldaketa horrek, bai Donostia Saria Johnny Depp-i emateak, “Berretsi egin dute jaialdiak polarizazio garai hauetan eztabaidarako gune ireki gisa eratzeko duen ahalegina, bai eta publikoarentzat, prentsarentzat eta industria zinematografikoarentzat topaleku izaten jarraitzeko nahia ere”.

Horri dagokionez, “Pentsamenduaren eta Eztabaidaren arloa sendotzea” aipatzen da, iraunkortasunari buruzko lehen txostena eta Céline Sciamma eta Paolo Sorrentino izen handiko zinemagileen klase magistralak eginez.

Hurrengo edizioari begira, Zinemaldiaren arduradunek gogorarazi dute, Zinemaldiaren 70 urteak direla eta, “Iraganaren begirada kritikoa, orainaren zenbaketa eta etorkizunaren ikuspena” egingo dela, “Sortzaileei eta kide den komunitateari ahalik eta ondoen laguntzeko eta zerbitzatzeko”.

Emakumezkoen ikusgarritasun handiagoa gizonezkoen egiletza handiagoa denean

Zinemaldiak genero-identifikazioko i nforme bat ere egin du, aztertutako kategoria guztietan gizonezkoen egiletza nagusi dela egiaztatzeko. Hala ere, jaialdiaren 69. edizioak ikusgarritasun handiagoa izan du emakumeengan: zazpi zuzendari Sail Ofizialean, epaimahai gehienak emakumezkoak izan dira, eta palmares ia osoa emakumeena izan da.