Erronkariko (Nafarroa) Julian Gayarre tenorraren mausoleoa kontserbatzeko beste esku-hartze bat egiten ari dira abuztuan, Foru Gobernuak 11.911,9 eurorekin finantzatuta. Ondare Historikoaren Zerbitzuak zuzentzen dituen lanak Artus enpresa ari da egiten, eta Jaurlaritzak jakinarazi du jarduera hori brontzearen babes-geruza berritzean eta marmolezko basoa tratatzean datzala. Lana egiteko, estalkia duen aldamio bat jarri da, monumentura hurbiltzeko eta estalpean lan egiteko aukera ematen duena, sendatze-faseko tratamenduei kalte egin diezaieketen zuzeneko ekaitzei eta intsolazioari aurrea hartzeko.
Exekutiboak azaldu duenez, brontzeak ondo jasaten ditu Erronkariko klimaren gorabeherak, baina Carrarako marmol delikatuak denbora igaro izana okerragotzen ari da, ehun urte baino gehiago eman ditu aire zabalean, eta, horregatik, udan, Ondare Historikoaren Zerbitzua arduratzen da hura zaintzeko tratamendurik egokienak aplikatzeaz.
Azken 10 urteetan, Nafarroako Gobernuko Ondare Historikoaren Zerbitzuak 26.471,45 euro inbertitu ditu guztira Mausoleoa kontserbatzeko.
1996an mausoleoa interes kulturalekotzat jo zen eta zaharberritze osoa jaso zuen, Kultura Ministerioko Espainiako Ondare Historikoaren Institutuko teknikariek idatzi eta zuzendutako proiektuaren arabera.
Zaharberritze horren ondoren, mausoleoa kontserbatzeko proiektu bat aurkeztu zen, aldian-aldian aplikatu beharrekoa. Hala, 2010ean, kontserbazio-esku-hartze osoa egin zen, eta, ondoren, urtero edo bi urtez behin, marmolaren mantentze-lanak egiten dira, Ondare Historikoaren Zerbitzuko eta Artus zaharberritze-enpresako teknikarien kontura.
“Lan horiek, funtsean, kontserbazio-egoera xehetasunez berrikustea, garbiketa leuna egitea, marmolaren pitzadurak ixtea eta kare zaharreko urarekin sendotzea dira, neguan izozteek eragiten duten kalteak aurrera egin ez dezan”, azaldu du Alicia Ancho Erregistroko, Ondasun Higigarrietako eta Arkeologiako saileko buruak.
“Adierazgarria da marmolak urtero zainketak behar dituela, eta brontzeak 10 urtean behin, elementu meteorologikoen aurrean askoz egonkorragoa delako”, zehaztu du.
Julian Gayarreren mausoleoa hil eskulturaren lanik ikusgarrienetako bat da, landutako marmol zurizko bloke batetik sortua eta tenorearen hilkutxa goratzen eta laguntzen duten musa eta aingeru talde batekin osatua, Nafarroako Gobernuak azpimarratu duenez.
1895ean Mariano Benlliure Gil (1864-1947) eskultoreak Erroman egindako mausoleoa Erronkarin instalatu zen 1901ean, Julian Gayarreren lagun pertsonala zen egilearen beraren esanetara.
Benlliure bera Erronkarira itzultzen zen, eta bere lanari behar bezalako ardura ematen zion, ezarri eta urte gutxira tenorearen miresle batzuek azalean uzten zituzten sinaduren marmola garbituz. Ondoren, obraren egilea hil ondoren, Fructuoso Orduna eskultore erronkariarrak udaro errepasatzen zuen lana, 1973an hil zen arte.