Musikak arima jo dezake eta milaka kilometrotara bizi diren pertsonak elkartu. Mexikoko euskaldunen ondorengoak Arantzazuko Andre Mariaren Kofradiaren sorreraren 340. urteurrena ospatzen ari dira aurten. “Geure buruari planteatu genion zerbait berezia egin nahi genuela gure afektua adierazteko, eta musikaren bidez izan zitekeela pentsatu genuen”, azaldu du Iñaki Josu Bazanek, 1612an Perura iritsi eta Limako Arantzazuko Andre Mariaren Ermandadea abian jartzea erabaki zuten euskaldunen ondorengoak, gaur arte iritsi den komunitate-espiritu batekin, herrialde hartako euskaldunen eta ondorengoen artean bizirik mantentzen dena.
Limako Ermandadeak Amerika kolonialeko gainerako euskaldunak inspiratu zituen, eta bertako eredua, tokian tokiko egokitzapenekin, beste talde batzuentzako gida izan zen, Txileko Santiagorenak edo Mexikokoenak kasu.
Lau mende baino gehiago geroago, Limako ermandade honetako familia batzuen ondorengoak, munduko hainbat lekutan bizi direnak, Atlanta, Boston, Los Angeles, New York, San Frantzisko edo Washington DC bezalako hirietan, komunitatean elkartuta mantentzen dira. Batasun hori Hego Amerikako beste herrialde batzuetako ermandadeetara ere zabaltzen da, Mexikoko Arantzazuko Kofradiara kasu.
Euskal artzapezpiku ekintzaile horri egokitu zitzaion Tepeyaceko miraria izeneko gertaera garrantzitsu hartako aktore nagusietako bat izatea: Guadalupeko Ama Birjinaren agerpena Juan Diego indiarraren aurrean Tepeyac muinoan, agerpenaren lekuan kapera bat eraikiz.
Egun batean esan zioten indio umil bat zegoela, Juan Diego, berarekin hitz egin nahi zuena. Guadalupeko Ama Birjinak Juan Diegori agindu zion muinoaren tontorrean misterioz loratu berri ziren arrosa batzuk mozteko, Zumarraga gotzainarengana eramateko. Tradizioak dioenez, Juan Diegok apezpikuari mantu batean lore ederrak erakutsi zizkionean, mirariz agertu zen Ama Birjinaren irudia. Koadroa eskaneatu dute eta Ama Birjinaren begiaren barruan Joan Zumarragakoa dago, Ama Birjinak negatibo gisa begiratuko balio bezala.
Musika ESPIRITUALA, eta zer da Guadalupeko Ama Birjinaren doinua? Marion Deslaquesek pozik aitortzen du Guadalupeko Ama Birjinaren koadroaren mantuan aurkitutako istorioaren berri izan zuenean jakin-min handia sortu zitzaiola. “Irakurtzen aritu nintzen, ez da lehen aldia, margolan batzuetan musika aurkitu da. Koadro honi buruz ikertzen aritu naiz zehazki. Azkenean, musikak badu bere espiritualtasuna, otoitz egiten laguntzera bultzatzen zaitu, arima ukitzen dizu “, dio.
“Melodia oso sinplea da, ni interpretea baino ez naiz izan”, azpimarratu du irribarretsu BOSeko harpista paristarrak.
Eta zergatik aukeratu da harparen tresna? Oso azalpen sinplea du: antzinarotik giza arimari lotutako musika-tresnetako bat harpa da, zeinaren forma eta soinua aingeru eta zerutiarrekin lotzen baita.
Eta, funtsean, Arantzazun jo zena, putzuaren beste aldetik iritsitako musika zerutiarra izan zen. “La morenita, Mexikon Guadalupeko Ama Birjinari maitekiro deitzen dioten bezala, Arantzazura joan eta han bere doinua entzungo balu bezala izan da”, adierazi du Bazanek, grabazioa Gipuzkoako Santutegian egitea lortu izanaren poza ezkutatu gabe.
Izan ere, ez dago zalantzarik munduko herri guztiak senidetzeko modurik onena musika dela.