Europak bizkarra ematen die ehiztarien ekintzei eperraren alde

Eperrak eta estepako beste hegazti batzuek urteak zeramatzaten euren ale kopurua pixkanaka jaisten, ehiztariek sorbalda inguratu zuten arte, eta, debekualdiaren egunak eta kupoak murrizteaz gain, nekazaritza intentsiboaren hedapenak eragindako gainbehera hori geldiarazten saiatzeko proiektuak abiarazi zituzten. Foru Komunitatean, adibidez, duela bi urtetik hona, Morterete udalerrian, Corellan, hegazti horren habitata zabaltzeko ekimen bat egiten da, eta, horrela, populazioaren bilakaera hobea lortzen da.

Hala ere, Europako Batzordearen hegaztiei eta habitatei buruzko zuzentarauak (NADEG, ingelesezko siglengatik) eper gorria eta beste ehiza-espezie batzuk ehizatzea debekatzeko prozesua hasi du, arriskuan dauden hegaztien zerrendan sartu baititu. Gogorarazten den bezala, Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioaren adostasunarekin erabili zen estrategia bera da, Espainian tortola arrunta ehizatzea debekatzeko.

Egoera horren aurrean, ehiztariek protesta egin dute berriro ere, eper populazioen beherakada geldiarazteko Espainiako geografia osoan azken urteotan egin diren jarduerak kontuan hartzen ez direla iritzita. Besteak beste, eskualdeetako gobernuen gidalerroak, Nafarroako gobernuak bezala, ehiza-egun baliodunen murrizketak nahi baitituzte, espezie horren ehiza-kudeaketa iraunkorra sendotzeko helburuarekin. Hain zuzen ere, horixe da ehizaren esparruan egiten ari den erreklamazio nagusia; izan ere, Behatoki Ehiza bezalako proiektuak sortu dira bertan, eta, ehiztarien zenbaketan oinarrituta, zifra fidagarriak ezartzea da haren eginkizuna, ondoren errealitatearekin bat datozen politikei bide emateko.

Kolektiboak badaki eper-aleak eta beste hegazti batzuk (esaterako, alkarabana, sisoia, alondra, kalandria, ganga edo ortega) gutxitu izanaren arrazoi nabarmenetako bat habitat naturalak gero eta gehiago galtzea dela, nekazaritza intentsibo baten ondorioz, zeinak habiak egin eta ugaltzeko espazioak murrizten ari baitira.

Hori dela eta, Nafarroako Ehiza Federazioak, Ehiza Bulego Nazionalak eta Foru Gobernuko Landa Garapen eta Ingurumen Departamentuak plan bat abiatu zuten 2019an estepako hegazti horien populazioak handitzeko. Nekazariekin egindako akordioen bidez, zenbait lur-bandetan landatzeko modu berriak landatzea planteatzen da, konpentsazio ekonomiko baten truke. Hala, populazioaren oreka berreskuratzen da eta ekosistema jasangarriagoa sustatzen da, kontuan hartuta, gainera, nekazarientzako pizgarri ekonomikoek kostu handiagoak dituztela, eta, beraz, etekina handiagoa dela, bai ekonomiarentzat, bai ingurumenarentzat.

Ehiztariek, halaber, hegazti horien habitatak ez suntsitzeko neurri gehiago proposatzen dituzte, hala nola, uzta biltzeko makinek gutxienez 20 zentimetroko altuera izatea, uztak atzeratzea animaliak hil ez daitezen, funtzio anitzeko marjinak ezartzea interes ekologikoko azalera gisa, edo uzta bildu gabe ereiteko marjinak ezartzea. Horiek guztiak, fauna txikia berreskuratzeko eta nekazaritza biodibertsitatearen kontserbazioarekin lotuago dagoen lerrokatze baterantz aurrera egiteko.

Hori dela eta, ehiza-eremuak Administrazioari eskatzen dio sirena kantak ez nahasteko, eper ehiza debekatzea eskatzen baitute, espeziearen benetako egoera frogatzen duen inolako abal zientifikorik izan gabe eta kudeaketa iraunkorraren aldeko kolektiboaren jarduerak alde batera utzita. Izan ere, Espainiako Ehiza Federazioak Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak Bruselaren inposizio berriaren aurrean Espainiako Gobernuaren erantzun irmoa helaraztea eskatu du.

Aspaldidanik salatu izan da Europako Batzordea ehizaren aurkako noraezean dabilela. Tortolaren luzamenduak frogatu zuen erakunde komunitarioaren helburu bakarra bere ehizarekin amaitzea zela, bere populazioen berreskurapenean lan egiteko indarrak batu beharrean. Ez zen haien habitatak berreskuratzeko neurririk ezarri, jakin badakigunean hori dela aleen beherakadaren arrazoi nagusietako bat.

Manuel Gallardo federazioko presidenteak adierazi duenez, “Europako Batzordearen eta Trantsizio Ekologikorako eta Erronka demografikorako Ministerioaren debeku, ultraekologista eta ehizaren aurkako deriba hori ez da onartuko, gure jarduera debekatzen saiatzen ari baitira, eta ehiztariek urteetan egiten dugun kontserbazio lana amaitzen”. Lan horren artean, galeperrak, birigarroak edo tortxak (Coturnix, Zorzales edo PIRTE, adibidez) kontserbatzeko proiektuak nabarmentzen dira, “Datu zientifikoekin espezieentzat berentzat ehiza-kudeaketak duen funtzio garrantzitsua frogatzeko” abian jarri direnak.