Balenciaga eleberriaz janzten da

Komodak gauza asko aldatu ditu, baita egutegi editoriala ere. Hori dela eta, berritasunak metatu egin dira Kepa Muruarentzat, eta 2021eko lehen zati honetan irakurleen arreta eskatzen du berriro, nahiz eta kasu honetan poesiatik ez egin. Eleberriak eskatzen du pausoa elegantziari esker (Menoscuarto Ediciones), Cristóbal Balenciaga moda diseinatzaile gipuzkoarrak funtsezko protagonismoa duen lana. “Urte askoan liburu bat egin nahi izan nuen berari buruz, baina ez nekien nola”, esan du irribarrez idazleak irrika horren emaitza eskuartean duela.

“Biografia eleberria izan liteke, baina nahiko librea. Era horretan ulertzen dut Cristóbal Balenciaga artean, ezaugarri oso euskaldunak dituen nortasun hori: zorrotza, minimala, kontzentratua, inolako harrokeriarik gabe, gauzak ondo egiten. Pertsona lotsatiek beren herritik ateratzeko eta berak egin zuen bezala proiektu handi bat sortzeko duten ausarkeria mota interesatzen zait “,” Itxuraz arina eta sakontasun karga zoragarria duen “lan baten ehun orrialdeak zeharkatzen dituen esentzia.

Jakina, izenburuak ez du beste erlaitz bat izan nahi Getariako sortzaileari buruzko modaren historiari buruzko liburuen zerrendetan, ezta haren lanaren analisi profesionala ere, lanbidea eta haren zutabeak presente egoteaz harago. Izan ere, informazio eta dokumentazio lan garrantzitsua dago eleberriaren atzean. Baina, batez ere, “Dotorezia artea ulertzeko eta izateko modu bati egindako omenaldi poetiko bat da”, deskribatzen du idazleak, eta honako hau esaten du: “Beti jakin izan dut testuak dotorea eta samurra izan behar zuela nobela gozo eta hurbil bat eratzeko. Gutxirekin, askorekin, Balenciagak egiten zuena “. Horregatik, “Oso hizkuntza erraza erabiltzen da, asko kostatzen dena”.

Horrela, gertakari historiko bati buruzko fikzio bat eraikitzen da, Balenciagaren esentziari buruzko begirada bat – “Gaur egun irakurriko banu, seguruenik irribarre egingo litzateke” –, zeinak “sentimenduez, amarekiko loturaz eta, bereziki, paisaiarekiko harremanaz, bere tailerrak sortu zituen hiriekiko harremanaz” ere hitz egiten baitu. Idazlea bere liburuengatik ezagutu daitekeen bezala, jostuna bere jantziengatik marraztu daiteke. “Moda iragankorra dela esaten zuen, arteak irauten duen bitartean. Ez zen modako gizon bat bezala ikusten, jostun bat bezala baizik, jostun bat bezala, are artisau bat bezala ere, Parisen soineko bat erosteko gai zelako, bere etxera eraman zezakeelako, josi gabe, dena barrutik nola egiten zen jakiteko, eta gero berriz konposatu eta bere horretan uzteko. Esaten zuten jostun bakarra zela soinekoa hasieratik amaierara egiteko gai zena “. Bere apaltasuna, bere herabetasuna, “Artean proiektatzeko duen modua” da Muruaren arreta eskatzen duena, eta ez du zalantzarik esaten duenean: “XX. mendeko artista garrantzitsuenetako bat iruditzen zait”.

Idazlea Gasteizen bizi da duela urte askotatik, baina sortzaile zarauztarrak gogora ekarri duenez, “Euskal kostaldeko gure inguruan Balenciagari buruz hitz egiten zen beti”, “Benetako boom-a museoa eraiki zenean bizi izan zen” baino gehiago. Gainera, “Garai batean etxetxo bat alokatu nuen lagun batzuekin Getariako elizaren ondoan, eta han jaio zen bera. Hondartzara joaten nintzen bakoitzean plaka batetik pasatzen nintzen, eta bertan jartzen nuen: hemen jaio zen €itxuraz ikusezinak diren hari horiek guztiek helarazi didate narratiba hau”. Eleberri horretan jostunaz gain, bere amak, gertukoenek eta jostunarentzat lan egin zutenetako batzuek hartzen dute hitza. “Dokumentazioan, irakurketan, bideoak ikusten… lan handia dago. Hau ez da ateratzen “.

Horrela deskribatzen du liburu honetan irakurleekin partekatzen duen Murua batek “prosa oso jasoa. Izan ere, oso edukitsua zen. Kanpoan geratzen da behar ez dena, soberan dagoena, berak modari aplikatzen ziona. Oso eleberri narratiboa egin dezaket, modu sinplean irakurtzen dena, baina pilula filosofiko txiki batzuk dituena, modaren jeinu baten eta, batez ere, jokatzeko moduaren aurrean gaudela ikusarazten dutenak “, izan, bizi, azkenerainoko bidea ulertu.

“Ekintzailetzaz eta ekintzailetzaz hitz egiten ari garen honetan, Getariatik irtetean Donostian denda bat ireki zuen gizon baten aurrean gaude, gero Madrilen eta Bartzelonan, eta, gero, Parisen. Arropa seriatua pisatzen hasi zenean bakarrik erretiratu zen, nahiz eta jarrai zezakeen. Baten batek esan dit liburu honetan berataz ari naizela, baina badirudi nitaz ere ari naizela. Izan daiteke gizaki horren esentzia adibide bat delako gure obraren bidez bakarrik azaltzeko beharra izan dugunontzat “.

“Artea ulertzeko eta izateko modu bati egindako omenaldi poetikoa da” liburua, “XX. mendeko artista garrantzitsuenetako bati”.