Ibilbidea 2011ko urtarrilaren 22an hasi zuten. Zortzi lagun beste euskal dantza talde batean dantzatzen zuten, baina talde horrekin zikloa bukatzea erabaki eta, orduan, eztabaidatu zuten dantza utzi ala talde berri bat sortu. Eta horrela jaio zen Jare Dantza Taldea. Hamar urte bete berri dituzte talde bezala, eta hilabete hauetan guztietan ehunka dantza eta ekitaldi egin dituzte kalean. Ibilbideko gauzarik gogorrena iaz bizi izan zuten, koronabirusaren pandemiak eragindako aldi baterako itxierarekin.
“Gure hamargarren urteurrena bete berri dugu eta urte guzti hauetako balantzea ezin hobea izan da; dantzan jarraitu nahi genuen zortzi pertsona izaten hasi ginen eta, hasiera-hasieratik, taldea izugarri hazten hasi zen. Talde zabala eta euskal dantzarekiko maitasun handikoa izatea lortu dugu, beraz, hamar urte hauek oso onak izan dira”. Esaldi hori Endika Saez de Aldana taldeko kidearena da, eta DIARIO DE NOTICIAS DE ÁLAVA egunkari honetan dio berez hamar urte betetzea “oso berezia” izan dela beraientzat. Izan ere, hilabete eta urte hauetan dozenaka pertsona igaro dira taldetik. Zortzi izatetik, gaur egun ehun pertsona izatera pasatu dira Jare Dantza Taldean, dantzari eta musikarien artean. Gainera, talde horien artean adin guztietako pertsonak daude. Hain zuzen, hainbat umeen-talde daude, adinaren arabera banatuta, helduen taldea eta nagusiena ere bai. Horiekin batera, musikari talde bat, eta guztiak batera, familia bat osatzen dute, urtez urte euskal kultura sustatzen dutena joaten diren festa bakoitzean. Talde honetako kideei gehien gustatzen zaiena kalean aritzea da, jaietan dantzatzea, nahiz eta espazio itxietan ere dantzatu duten, gonbidatu dituztenean.
Hala ere, urte, bizipen eta emozio guztietatik, urterik txarrena 2020a izan dela dio Endika Saez de Aldanak: lehen aldiz, talde honek pertsiana jaitsi eta aldi baterako desegin behar izan zuten koronabirusaren pandemiagatik. “Hamar urte politak izan dira, baina gure unerik txarrena koronabirusak eragindako pandemia hau sortu zenean bizi izan dugu. Gelditu egin behar izan dugu gure jarduera eta utzi egin behar izan diogu dantza egiteari, ez entseatzeari ere. Urte osoa geldirik eman dugu, elkartu gabe, eta, egia esan, hau oso gogorra izan da guretzat”, aitortu eta erantsi du: “Ez dugu taldea jardunean mantentzea lortu, egoera asko zaildu zelako. Hasieran, ez genekien ondo nola egin neurri guztiak errespeta zitezen, ez genekien ondo nola egin umeekin neurri guztiak bete ahal izateko, eta, azkenean, jarduera guztia gelditzea izan zen erabakia”. Hilabete hauetan guztietan ez dute entsegurik egin, are gutxiago emanaldirik, oraingoz ez baitago baimenduta. Hala ere, duela astebete pasatxo, taldeak eta entseguak pazientziaz berreskuratzea erabaki zuten. “Duela egun batzuk gure taldearen entseguei ekin diegu berriro. Oraingoz ez dugu normaltasuna berreskuratuko gainerako taldeekin”, azaldu du.
Erabaki hori hartu dute haurrek egoera normal batean ekainean amaituko luketelako dantza-ikastaroa, eta martxoan egonda, hiru hilabetez bakarrik ez arriskatzea erabaki dute. “Normalean, haurren ikastaroak ekainean amaitzen dira, eta martxoan egonda, entseguekin hastea eta hiru hilabetetan amaitzea denbora gutxi iruditzen zaigu. Gainera, ez zaigu egokia iruditzen oraindik haiekin hastea, ez dakigu nola garatuko diren oraindik gertakariak, eta hobe hurrengo ikasturterako zer gertatzen den ikusi arte itxarotea”, gaineratu du. Horregatik, Jare Dantza Taldeak pertsiana igo du berriro, baina zuhurtziaz, gogoz eta mimo askorekin. “Eremu gorritik irtetean hasi gara berriro ere, dantza ez profesionala baimentzerakoan, baina pixkanaka joango gara”, azpimarratu du.
egungo egoera
Euskal musikarekin adin guztietako haur eta helduek gozatzen dute. Hori dela eta, dantzariek ez dute profil zehatz bat betetzen. Hala ere, Endika Saez de Aldanak aitortu du emakume gehiago daudela gizonak baino, baina aniztasun handiko familia dela ere gaineratu du. Familia hau, batez ere, gasteiztarrek osatzen dute, baina arabar batzuk urtetik urtera batzen dira eta lurraldeko hainbat herritatik iristen dira taldera. “Oro har, Euskal Herrian euskal dantzekiko interes handia dagoela uste dut. Gure kasuan, hasieratik taldea handitzen joan gara, Jare Dantza Taldeko kide izateko interes handia egon da. Ez dakit Gasteizen den, baina interesa egon da”. Hala ere, eta urtez urte interesa handitu arren, talde honek uste du etorkizuna zalantzazkoa dela erakundeek laguntzen ez badute. “Koronabirusaren pandemiak sektore askoren egoera zaildu duela uste dut, baina baita euskal dantzena ere. Ez dakit etorkizuna ziurtasunez zerk eragin dezakeen, baina argi daukat ahalegina behar dela, ez bakarrik gurea bezalako taldeena, baita erakundeena ere”, esan du.
Horri dagokionez, Endikak erantsi du gaur egun horrelako taldeek bultzada eta indar handiagoa behar dutela Eusko Jaurlaritzaren edo Foru Aldundiaren aldetik, Araban ez ezik, Euskal Herrian ere. “Guk urteak daramatzagu euskal dantzak bizirik mantentzeko ahaleginetan, eta egiten jarraituko dugu, baina orain Eusko Jaurlaritzak ere lagundu behar digu”, azpimarratu du. Hain zuzen, talde horretatik dantzekin hainbeste gozatzen dute, non 41 urte geroago umeen euskal jaia berreskuratzea lortu zuten. Duela bi urte berreskuratu zuten, eta zortzi eta hamalau urte bitarteko 300 dantzarik hartu zuten parte Gasteizko erdialdean.
Iaz eta aurten ezin izan da festa hau ospatu, baina Jare Dantza Taldeak festa honi berriz ekitea espero du, bere entsegu eta jai ohitura guztiekin batera, gutxienez, beste hamar urte gehiago ospatzeko.