Agus Barandiaran, musikagilea: “Belaunaldi berriak tradiziora erakarri nahi ditugu”

Korrontzi musika banda Agus Barandiaranek sortu zuen Mungian (Bizkaian), 2004. urtean. Bere helburua, banda eratzean, euskal herri-musikari eta bere lurraldeko antzinako eta betiko soinuei itxura modernoagoa eta garaikideagoa ematea zen, baina beti trikitian eta beste musika-tresna tradizional batzuetan oinarritutako musika baten ikuspegitik, txalaparta edo alboka kasu. Urte hauetan, Korrontzik mundu osoan barrena eraman ditu euskal kultura, hizkuntza, dantza eta musika, jaialdi handietan joz eta herrialde asko bisitatuz. Azaroaren 20an egin zuten prentsaurreko batean, Kopla- riak taldearen hamargarren diskoa aurkeztu zuten.

Diskoaren sorrera urru- netik dator, ezta?

Amurizak duela ia lau urte pasatu zizkidan letrak, baina konfinamenduan amaitu dut. Beti hor zegoen lana zen, mahai gainean, eta ez genuen errematatzen. Elkar interesatu egin zen, eta aurrera egin genuen. Zalantzak izan genituen, ez genekielako une honetan eraginik izango ote zuen, baina produktua oso ondo dago. Gauza on bat ekarri zigun konfinamenduak. Diskoa amaitzeko denbora eman digu.

Zuen aurreko diskoa, Topa-k, Makalarekin batera egindako disko arrakastatsua izan zen; folka eta elektronika uztartzen zituen. Jatorrira itzultzea al da oraingoa?

Ez dugu inoiz jatorri hori ukatu, trikiak zerbait badu, tradizioa delako. Gure aurreko diskoak oso ondo funtzionatu zuen Europan, eta kontinenteko zerrendetan goi-postu ugari lortu zituen, baina oraingo disko honekin ez dugu espero aurrekoaren ibilbide bera ezer entzun, ez geniolako amaitu gabeko musika erakutsi nahi izan. Itxaron egin genuen, eta erakutsi egin genion, ekarpenak egin zitzan, baina ez zuen ezer egin. Primeran iruditu zitzaion dena.

Zu eta Amuriza lurralde komun batean elkartzen zarete, koplen lurraldean.

Bai. Korrontzik eta nik, trikitilari izan nintzen garaian, koplak jo eta abestu genituen, baina taldeak ez zion hainbesteko garrantzirik eman, gure errepertorioaren % 80 instrumentala baita. Orain, trikira eta koplara itzuliko gara. Nire maisuak, Rufino Arrolak, beti eman zion garrantzia abesteari, jendeak koplok dantza zitzan. Amurizarekin jatorrira itzuli gara, kopla zaharrekin eta berak konposatutako beste batzue- kin.

Kopla iristen ari da hiritar publikoarengana, ezta?

Baserri-mundutik dator, hala nola alboka, trikia, panderoa… Amurizak bere amama pandero batekin kopla abesten gogoratzen du. Hori zen erro- meria, beste tresnarik gabe. Gero gertatu dena da kopla nahastu egin dela bertsoarekin. Nik neuk, orain arte, musikari gisa, letrak bilatu izan ditut bertsolari edo idazleengan. Amurizak lehen errieta egin zidan ni ezagutu ninduenean, nik ez nituelako kopla tradizionalak kantatzen, bertsoak baizik.

Zertan bereizten dira?

Kopla askoz laburragoa da, eta mezua, zuzenagoa. Ez dago garapenik errimetan. Mezua errepikatu egiten da, eta, gehienez, hiru errima daude. Bertso saioa laugarrenetik aurrera hasiko da. Jakin gabe, nik eta ezagutzen ditudan ia trikitilari guztiek bertsoak abestu ditugu, ez koplak. Amurizak dio koplak indartu duela musika tradizionala, koadro bat bezalakoa dela.

Azken helburua dantza da. Kasuren batean, dan- tza “lotua”.
Hori Laja badoa! abestia da. Garai bateko erromerietan inspiratutako diskoa da, erritmo askokoa, fandangotik arin-arinera, baina baita dantza lotua ere. Eta Iñaki Garmen- dia trikitilaria omendu nahi izan genuen, Laja izenez ezaguna zena. Trikiko maisu bat bals bat jotzera gonbidatzea bezala zen. Oso garrantzitsua izan da Korrontzirentzat iparra ez galtzea eta gurea ez den proiektu batean ez sartzea. Azkenean, parte-hartzaile guztiok eroso sentitzea zen helburua.

Parte-hartzaileak aipatzen dituzu. Taldeaz gain, gonbidatu garrantzitsuak ere agertzen dira.

Bai, Luis Peixoto maisu portugaldarra (gitarrak, zanfona eta mandolina), Pirata (metalak), Xabier Zeberio (biolina) eta Ivan Allue (alboka) daude, eta tinbre berriak emateko, Imanol Urkizu Orioko pan- dero-jotzaile mitikoa, Junkerarekin jo zuena, Leturia bera, duela bost urtetik gure bosgarren kidea dena, eta Leire Berasaluzeren eta Kristina Aranzaberen ahotsak. Hor daude abestiek behar zituztelako eta ondo errematatu zitzaketela uste genuelako, ez musikari horien izenagatik.

Bira luzea egingo duzue Bilbon, Gasteizen, Alon- sotegin, Hondarribian, Ei- barren, Getxon… Eta bi hilabeteetan gainera. Dezente dira eta gehiago atera dira, Sigüenzan, San Sebastián de los Reyesen, Madrilen eta Bartzelonan. Hain urte zaila izanik, egun batetik bestera erortzen dira; beldurra ematen du. Oso pozik gaude, ez baititugu bilatu ere egin, eta disko berria ezagutzean deitu digute.