IRANGO AGINTARIEK EMA-KUMEEN ETA NESKATOEN GIZA ESKUBIDEAK ARE
GEHIAGO HIGATZEN DITUEN LEGE BERRI BAT ONARTU DUTE, BELOAREN NAHITAEZKO ERABILERAREN AURKAKO EGUNGO ERRESISTENTZIA ETETEKO. LEGEA IAZKO ABENDUAREN 13AN SARTU ZEN INDARREAN
Legeak 74 artikulu ditu, eta honako hauek ere ezartzen ditu: flagelazioa, isun handiegiak, espetxe-zigor gogorrak, bidaiatzeko debekuak eta emakumeen eta nesken hezkuntzarako eta enplegurako murrizketak, beloaren nahitaezko erabilerari buruzko legeei erronka egiten dietenei. Halaber, beloaren nahitaezko erabilera betearazten ez duten erakunde pribatuak zigortzen ditu, eta zigorgabetasuna ematen die emakumeei eta neskei legearen aurka egiteagatik indarkeriaz erasotzen dieten fun-tzionarioei eta talde parapolizialetako kideei.
“Lege lotsagarri honek areagotu egiten du Emakumeak, Bizitza, Askatasuna altxamenduarearen ondoren beren eskubideak erre-klamatzera ausartzen diren emakume eta neskatoen jazarpena.
Agintariak emakume eta neskatoen aurkako errepresio-sistema itogarria finkatzen saiatzen ari dira, eta, aldi berean, eguneroko bizitza are onartezinagoa egiten dute”, adierazi zuen Ekialde Ertaineko eta Afrika Iparraldeko Eskualde Bulegorako Amnesty Internationaleko Diana Eltahawyk.
“Nazioarteko komunitateak ez du besoak gurutzatuta geratu behar; bitartean, Irango agintariek are gehiago gogortzen dute errepresioa, eta herio-tza-zigorrera ere jotzen dute, beloaren nahitaezko erabileraren aurkako disidentzia erreprimitzeko. Haren eragina erabili behar dugu Irango agintariak presiona-tzeko, legehau ken dezaten eta legean eta praktikan beloaren nahitaezko erabilera ezaba dezaten. Bide judizialei ekin behar diete, halaber, Irango agintariak kontuak ematera behartzeko, beloaren nahitaezko erabilera inplementatuz emakumeen eta nesken aurka giza eskubideen urraketa orokor eta sistematikoak egiteagatik”, gaineratu zuen Amnesty Internationaleko Diana Eltahawyk.
Lege berria 2023ko maiatzean idatzi zuen Irango botere judizialak, emakumeek eta neskatoek beloaren nahitaezko erabilerari egindako erronka orokorrari erantzuna emateko; emakumeek eta neskatoek Jina Mahsa Aminiren heriotzagatik protestatzen zuten, eta haren protestak Emakumeak, Bizitza, Askatasuna altxamendua piztu zuen 2022ko irailean.
ZIGOR LARRIAK
“Isunen, espetxe-zigorren eta heriotza-zigorreraino iristen diren beste zigor zorrotzen sare konplexuak erakusten du emakumeak eta neskatoak beldurraren eta zigor ekonomikoen bidez kontrolatzeko Estatuaren politika. Lege honek ondorio bereziki suntsitzaileak ditu gizartearen egoera ekonomiko ahulenean dauden pertsonentzat”, adierazi zuen Amnesty Internationaleko Diana Eltahawyk.
Legeak inteligentzia eta segurtasun indarren botereak zabaltzen ditu, polizia, Inteligentzia Ministerioa, Guardia Iraultzaile Islamikoaren Inteligentzia Erakundea eta Guardia Iraultzaile Islamikoaren Basij agenteak barne, beloaren derrigorrezko erabilera betearazteko.
Halaber, zigorgabetasun orokorra ezartzen du beloaren nahitaezko erabilera betearazteko “erlijio-betebeharra” betetzen duten talde parapolizialetako kideentzat (59. artikulua). Atxiloketa, jazarpena eta emakumeen eta neskatoen aurkako eraso bortitzak geldiarazten saiatzen den edozein pertsona espetxeratu edo isun bat jarri ahal izango zaio (60. artikulua).
Irango agintariak emakumeen aurkako benetako gerra egiten ari dira, beloaren nahitaezko erabilerari buruzko legeria drakoniarrari aurre egiten diotenak gero eta bortitzago zapaltzen ari baitira, eta heriotza-zigorraren erabilera areagotu dute disidentzia isilarazteko.