UNAI GANDARIAS /2020-02-10/ Aitzakiek balio ez duten garaiak bizi ditugu, non pertsona bakoitzak bere erantzukizun-kuota duen planeta zaintzeko orduan. Birziklatzea eta arduraz kontsumitzea dira, beste askoren artean, norbanako bakoitzak helburu hori lortzeko egin ditzakeen ekarpenak.
Eta bide horretan ekimen guztiak izan daitezke baliotsuak. ‘Too good to go ‘aplikazioak elikagaiak xahutzean jartzen du arreta, egunero ostalaritza-establezimenduetatik edo elikagai-saltokietatik datorren zaborrarekin amaitzen den janari horretan.
Carlos Garcia EAEn eta Nafarroan pixkanaka lekua egiten ari den plataforma bateko komunikazio arduraduna da.
Too good to go Madrilen hasi zen eta Euskal Herrian lurreratu zen, Bilbon zehazki, 2018ko abenduan. Ordutik 37.900 pack baino gehiago “salbatu” dira.
2019tik Nafarroan dihardu dagoeneko, hamar establezimendu laguntzaile baino gehiagorekin. Sushi Artist Itaroan, Krabelin, Boterian, Inicio Bar and Coffee, Sarriguren Harategian edo Gehiago Allá de las Floresen, Iruñean, Decervecitas, Panakery, PallaPizza eskualdean…
Zer da janari pack bat salbatzea? Modu lodian azalduta, plataformari atxikitako establezimenduetako janaria zaborretara ez iristea da.
Gozotegiak, tabernak, jatetxeak, okindegiak, fruta-dendak… Edozein establezimenduk edukiontzian amaitzen duen janari bolumena murrizteko aukera ematen duen aplikazio bati gehitu ahal zaio, saltzen diren elikagai guztiak kalitatezkoak eta freskoak direla bermatuz, inoiz ez plateretik kendutako hondarrak.
Ekimen hau martxan jartzeko ideia Danimarkan sortu zen 2016an, lagun batzuen topaketa baten ondorioz, eta ikusi zuten festaren catering-ean soberan geratu zela zakarrontzira botatzen zen janari kopuru handi bat.
Hori izan zen detonatzailea. Eta elikagaien xahutzeari buruz jarduteko formula posibleei buelta emanez, Too good to go jaio zen.
Egonezin hartatik sortu zen tresna mugikorrerako aplikazio bat da, zeinaren bidez supermerkatu, hotel, taberna, okindegi eta beste establezimendu batzuek beren eguneroko soberakinari irteera eman diezaioketen, erabiltzaileek prezio murriztuetan “salba” dezaketena.
Elikagaiak alferrik ez galtzeko tresnak aurrera egin du Estatuko hainbat tokitan. Euskal Herriaren kasuan, app-aren sarketa Bilbotik hasi zen. Gaur egun Iruñean eta eskualdeko hainbat herritan ere aritzen da.
Estatuan 2.500 saltokitik gora aplikazioaren bat egitea erabaki dute
“Hasieratik hazkundea etengabea izan da. Gero eta establezimendu gehiago batzen dira, baina, batez ere, erabiltzaileetan hazi gara “, adierazi du plataformako ordezkariak, eta gogorarazi duenez, gazteak izan arren (urtebete pasatxo du), Estatuan 2.500 establezimendu baino gehiago ditu dagoeneko.
Erabiltzaileen mailan hazkundea are handiagoa da, eta milioi bat baino gehiago ditu erregistratuta. Too good to go martxan egon den denboran “600.000 pack baino gehiago erreskatatzea” lortu dute.
Carlos Garciak aplikazioaren funtzionamendua azaldu du. Ekimen honetan parte hartu nahi duen edozein establezimenduk bertako arduradunekin harremanetan jarri behar du, modu errazean eta Internet bidez.
Proposamenaren parte aktiboa izanik, establezimenduak merkaturatzen dituen loteak egiten ditu. Bakoitzak bere profila kudeatzen du, egunero egokitzat jotzen dituen loteak “salba” ditzaten, merkaturatzeko aukerarik izango ez dutela egiaztatu ondoren.
Zer sartzen da pack-ean, eta zenbat ateratzen dira salgai? Ezer ez dago itxita %100ean. Establezimendu bakoitzak finkatzen du zer salduko duen produktua bere bitrinetatik kentzear dagoenean. Pintxoak, ogiak, gailetak, fruta, soberan geratu diren janari platerak… Baldintza kalitatezko produktuak eta freskoak izatea da, ez hondakinak.
Aplikazioaren kudeatzaileek “salbatutako pack bakoitzeko euro bateko” komisio bat jasotzen dute trukean, eta hori “aplikazioaren kudeaketara eta bultzatzen ari garen mugimendua garatzera” bideratzen da.
Kalitatezko produktuak, prezio ezin hobean
Kalitatezko produktua Establezimenduek erabakitzen dute zer lote merkaturatzen duten, beharren arabera, baina aplikazioaren kudeatzaileen aholkularitza izan dezakete, eta horrek pistak emango dizkie (eguneroko soberakinak aztertuta) lotea egiteko moduari buruz, zein produkturekin, zein kopurutan eta zein preziotan, nahiz eta, Garciaren esanetan, “Askatasuna erabatekoa izan”. Derrigor bete beharreko baldintza bakarra dago: “Produktuak kalitatezkoa izan behar du”.
Too good to go ekimenari hainbat establezimendu mota atxiki zaizkio. Badira azken orduan pintxo sortak ateratzen dituzten tabernak, opilak, ogiak edo gailetak eskaintzen dituzten okindegiak; egun horretako menuko platerak dituzten jatetxeak (plateraren soberakinak ez direnak)… “Lehen egun berean zaborretara botatzen zena azken orduan ateratzen da salgai”, dio Garciak.
Erabiltzailea aplikazioan sartzen da, janaria salbatzen duten inguruko establezimenduak aurkitzen ditu eta nahi duena aukeratzen du. Erabiltzaileak berak jaso behar du, adierazten zaion orduan, bere pack-a (normalean, establezimendua itxi baino pixka bat lehenago), eta haren edukia ezustekoa izan ohi da: ez dakigu zein pintxo, plater edo gozoki jasoko diren, establezimenduak berak ere ez baitaki zein izango diren soberakinak eguna amaitu arte.
App-aren bidez pack-a ordaintzen da, establezimendu bakoitzean desberdina izango den zenbateko batekin, eta eskaera jasotzera iristean erreserba erakusten da. “Ordaintzen den prezioa murritza da, balio errealaren herena”, zehaztu du Garciak.
Too good to go -n, sakelako aplikazio gehienetan bezala, erabiltzaile ohikoena publiko gaztea da, “20 eta 40 urte bitartekoa”, nahiz eta “gero eta adineko pertsona gehiago ikusten diren, erabilera oso erraza delako”.
“Nagusiki emakumeak eta jendea kontzientziatuta eta konprometituta daude elikagaiak alferrik galtzearen aurkako borrokan”, azaldu du plataformako bozeramaileak.
Eskari handiena, orain arte, Asiako janari loteei eta supermerkatu, okindegi eta fruta-dendetako packei dagokie.
Janaria salbatu, aurreztu eta kalitatezko produktuarekin egin. Hiru bat batean, atzealde handiko aplikazio baterako.
Gastroleku taldeak hainbat ostalaritza establezimendu kudeatzen ditu Donostian. Horietako batzuek (Atari, 148 Gastroleku eta Txalupa) janari sortak saltzen dituzte egunaren amaieran, duela hilabete gutxi batzuetatik hona, Borja Martinezek azaldu bezala.
App-aren sustatzaileak taldera hurbildu zirenean ideia “interesgarria” iruditu zitzaien. “Egunaren amaieran pintxoak bota egiten ziren, kontsumitzeko moduan egonda. Alferrik galtzea da “, baieztatu du Martinezek, eta proposamenaren alde ona nabarmendu du, iraunkortasunaren ikuspegitik hura irakurriz.
Egiten diren loteetan, zerbitzu baten ondoren soberakin gisa geratzen diren elikagaiak sartzen dira. “Pintxoak soberan badaude, aplikazioan jartzen ditugu, eta zortearekin saldu egiten ditugu, eta ez ditugu zakarrontzira botatzen”.
Ereduzko lote bat 6,99 euro ingurukoa izango litzateke, eta bost barra pintxo sartuko lituzke. “Erantzuna nahiko ona izaten ari da, eta ia egunero izaten ditugu eskaerak. Asteburuetan, gehiago “, gaineratzen du taldeko erreserben arduradunak.
Borja Martinez ziur dago gero eta kontzientziazio handiagoa dagoela elikagaiak alferrik ez galtzeko. “Jendeari gustatzen zaio xede horrekin elkarlanean aritzeko ideia, baldintza bikainetan egindako produktuak eramateaz gain, kalitatezkoak eta merkeagoak direlako”.
Talo okindegiek ere bat egin dute ekimen horrekin. Horien ardura duen Ainhoa Martinezek azaldu duenez, proposamena aurkeztu zitzaienetik erabaki zuten parte hartzea, janaria alferrik galtzearen aurka jarduteko ideia gustatu zitzaielako.
Egun bakoitzaren amaieran, salmenten arabera, Talok bere pack -a egiten du. “Lotea ez daukagu prestatuta. Bezeroa iristen denean momentuan egiten dugu, eraman nahi dugun produktuaren arabera “, gaineratzen du. “Beti dira eguneko produktuak baina hurrengo egunean aprobetxatu ezin direnak”, azpimarratzen du.
“Guk produktua asko aldatzen dugu, berrikuntzak egiten ditugu. Batzuetan, produktu horiek irteera okerragoa izaten dute, eta loteetan ere sartzen ditugu. Horrela, horiek sustatzen laguntzen digu “, adierazi du Taloko gerenteak.
Beste batzuetan, lote horretan bezeroak berak egindako gailetak aurki ditzake, oso aberatsak baina oso delikatuak. Apurtzen direnean, sartu egiten ditugu, nahiz eta kontsumitzeko perfektuak izan “, zehaztu du.
“Bezeroak 2,99 euro ordaintzen ditu, eta gu nahiko eskuzabalak gara, ez zaigulako janaria botatzea gustatzen. Hori da ordaintzen dutena, baina packaren balioa hirukoitza baino handiagoa izan daiteke “, dio Martinezek.
Erantzuna, azpimarratzen duenez, oso ona izaten ari da. “Probatzen duen jendeak errepikatu eta errepikatu egiten du, eta oso pozik joaten da. Ezin du sinetsi “azpimarratu du.
Bere iritziz, abantaila asko dituen proiektua da hau. Janari soberakinak botatzea saihesten da, jendeak saltokiaren berri izaten du hura jasotzera doanean, eta produktu batzuk sustatzen dira; beraz, Too good to go filmarekin “pozik” dagoela dio Martinezek.
Urtebete baino gutxiagoan 500 pack baino gehiago salbatu dira dagoeneko, eta batuz jarraitzea espero dute. “Egunero bezero berriak etortzen dira, eta gustura joaten dira”, amaitzen du.