Ezgaitasunak dituzten pertsonek teknologia modu seguruan erabiltzeko eskubidea dute, eta teknologia-fabrikatzaileen, zerbitzu-hornitzaileen eta zibersegurtasun-komunitatearen erantzukizuna da eskubide hori errespetatzen dela bermatzea. Kontua ez da soilik erabiltzaile horietan pentsatzen produktuak sortzea, baizik eta herritarrak sentsibilizatzea eta sektore horretarako informazio espezifikoa ematea ere, askotan desgaitasuna duten pertsonentzat diseinatuta ez dauden gailuek oso erabilgarriak izan daitezkeen funtzioak dituztelako.
Aro digitalean, teknologiaren integrazioak ezin du alde batera utzi desgaitasuna duten pertsonen errealitatea. Gailuetan eta aplikazioetan irisgarritasuna funtsezkoa da, eta erabilera inklusiboa bermatuko duten estandar glo- balak eskatzen dira. Laguntza- teknologietan aurrerapenak egin diren arren, badira erronka izaten jarraitzen duten beste oztopo batzuk, hala nola finantzarioak eta irisgarritasuna.
Teknologia irisgarria funtsezko tresna da gizarteratzea sustatzeko eta desgaitasuna duten pertsonei aukera-berdin- tasuna emateko. “Kontua da desgaitasuna duten pertsona guztiak desberdinak direla”, azaldu du Carlos Tomasini Yo También GKEko kolaboratzaile eta teknologian espezializatutako kazetariak. Haren arabera, desgaitasunen bat duten pertsona guztiek bizipen desberdinak dituzte, eta, horregatik, ezin dira masako produktuak ekoitzi eta arazo handiago baten parte bihurtzen dira: eskuragarritasuna.
Arazoa hainbat esparrutan da agerikoa: kostuari dagokionez produktu eskuragarriak egitea, softwarea eta diseinua… Diseinua funtsezkoa da; izan ere, erronka nagusietako bat teknologia berriak nahiz dagoeneko existitzen direnak hasieratik modu inklusiboan diseinatuko direla bermatzea da. Diseinu-prozesuan, trebetasun eta behar guztiak hartu behar dira kontuan, eta ez erabilerraztasun-funtzionalitateak gehitzea, geroagoko pentsamendu gisa.
Aztertu beharreko beste arazo bat gailuei buruzko informazio falta da; herritarrak sentsibilizatu behar dira, guztiok egoera hobetzen lagun dezagun.
Sortu, erosi eta mantendu
Komunikabideek egunero asmakizunak iragartzen dituzte, itxuraz, premia bereziak dituzten pertsonen bizi-kalitatea hobetzen lagun dezaketenak. Baina Tomasiniren arabera, arazoa ez da produktuak ez sortzea, ekoizteko eta mantentzeko laguntza baizik.
Bestalde, nork eskura dezake horrelako teknologia? Adibidez, Iphoneak hainbat tresna erabilgarri ditu, hala nola “Voice Over”, pantailan agertzen dena ozen deskribatzen duena, ikusmen-urritasuna duten pertsonentzat oso funtzio erabilgarria izan daitekeena. “Pantaila handitzea” ere badu, ikusgarritasuna hobetzeko; “ezkutuko azpitituluak” eta “entzumen-laguntzailea” funtzioak entzumen-desgaitasuna duten pertsonentzat; eta “ahots-kontrola”, telefonoa ukitu beharrik gabe erabiltzeko. Hala ere, smartphone horiek ez dira eskuragarriak erabiltzaile guztientzat. Horregatik, garrantzitsua da funtzio horiek telefono-sorta gehiagotan sustatzea.
Desgaitasuna duten pertsonentzat diseinatutako gailuek teknologia berritzaile ugari hartzen dituzte. Aniztasuna ikaragarria da: azken belaunaldiko protesiak, koklea-inplanteak, ahots bidezko kontrol- sistemak, eguneroko bizitzarako tresnak, osasuna monitorizatzeko gailuak eta entretenimendu egokitua. Aurrerapen horiek urrats nabarmena dira desgaitasuna duten pertsonen bizi-kalitatea hobetzeko bidean. Hala ere, oraindik asko dago egiteko pertsona talde horri independentzia eta autonomia bermatzeko, eta, horrela, haien bizi-kalitatea hobetzeko.